TAHAP KESEDARAN WARIS TERHADAP PEMILIKAN TANAH RANCANGAN FELDA NORIATI BINTI ASLAN UNIVERSITI TUN HUSSEIN ONN MALAYSIA

TAHAP KESEDARAN WARIS TERHADAP PEMILIKAN TANAH RANCANGAN FELDA NORIATI BINTI ASLAN UNIVERSITI TUN HUSSEIN ONN MALAYSIA

2 UNIVERSITI TUN HUSSEIN ONN MALAYSIA PENGESAHAN STATUS LAPORAN PROJEK SARJANA MUDA TAHAP KESEDARAN WARIS TERHADAP PEMILIKAN TANAH RANCANGAN FELDA SESI PENGAJIAN : 2017/2018 Saya NORIATI BINTI ASLAN mengaku membenarkan Laporan Projek Sarjana Muda ini disimpan di Perpustakaan dengan syarat-syarat kegunaan seperti berikut: 1. Laporan Projek Sarjana Muda ini adalah hak milik Universiti Tun Hussein Onn Malaysia. 2. Perpustakaan dibenarkan membuat salinan untuk tujuan pengajian sahaja. 3. Perpustakaan dibenarkan membuat salinan Laporan Projek Sarjana Muda ini sebagai bahan pertukaran antara institusi pengajian tinggi. 4. **Sila tandakan ( ) SULIT TERHAD (Mengandungi maklumat yang berdajah keselamatan atau kepentingan Malaysia seperti yang termaktub di dalam AKTA RAHSIA RASMI 1972) (Mengandungi Maklumat TERHAD yang telah ditentukan oleh organisasi/badan di mana penyelidikan dijalankan) TIDAK TERHAD Disahkan oleh: (TANDATANGAN PENULIS) ALAMAT TETAP: NORIATI BINTI ASLAN NO 1033 FELDA Tersang Satu, 27600 Raub, Pahang Darul Makmur. Tarikh: (TANDATANGAN PENYELIA) PROF. MADYA DR. ROZILAH BINTI KASIM Tarikh: CATATAN: ** Jika Laporan Projek Sarjana Muda ini SULIT dan TERHAD, sila lampirkan surat daripada pihak berkuasa/organisasi berkenaan dengan menyatakan sekali sebab dan tempoh tesis ini perlu dikelaskan sebagai SULIT atau TERHAD.

i TAHAP KESEDARAN WARIS TERHADAP PEMILIKAN TANAH RANCANGAN FELDA NORIATI BINTI ASLAN Tesis ini dikemukakan sebagai memenuhi syarat penganugerahan Ijazah Sarjana Muda Pengurusan Harta Tanah Dengan Kepujian Fakulti Pengurusan Teknologi dan Perniagaan Universiti Tun Hussein Onn Malaysia JANUARI 2018

iii Saya akui tesis ini adalah hasil kerja saya kecuali nukilan dan ringkasan yang tiap-tiap satunya telah saya jelaskan sumbernya Pelajar Tarikh :.. NORIATI BINTI ASLAN :.. Penyelia :.. PROF. MADYA DR. ROZILAH BINTI KASIM

iv DEDIKASI Teristimewa buat kedua bapa dan ibuku, ASLAN BIN MORSALIN & NORAZURA BINTI ABDUL HAMID Terima kasih atas doa dan restu yang kalian berikan. Terima kasih juga buat datuk dan nenek yang sentiasa memberikan dorongan iaitu ABDUL HAMID BIN SAAD & FATIMAH BINTI SHARIP. Buat penyelia yang dihormati, PROF. MADYA DR. ROZILAH BINTI KASIM Terima kasih atas bimbingan dan galakan yang diberikan.

v PENGHARGAAN Rasa bersyukur yang teramat sangat kerana dapat menyempurnakan kajian ini dalam masa yang telah ditetapkan bagi mematuhi syarat pengajian dan pembelajaran di Universiti Tun Hussein Onn Malaysia (UTHM) ini. Dalam usaha menyempurnakan kajian ini, saya telah mendapat bantuan yang tidak ternilai dan sangat-sangat membantu daripada pelbagai pihak yang berkaitan. Jadi, saya di sini ingin mengucapkan setinggi-tinggi perhargaan kepada individu-individu dan pihak-pihak yang terlibat untuk membantu saya melaksanakan tugasan ini. Pertama sekali, saya ingin mengucapkan terima kasih yang tidak terhingga kepada Prof. Madya Dr. Rozilah Binti Kasim selaku penyelia saya bagi Projek Sarjana Muda ini kerana banyak membantu tanpa mengenal erti penat dan memberi tunjuk ajar yang sangat membantu. Kesabaran penyelia dalam membantu saya menyiapkan kajian ini akan saya ingati dan nasihat-nasihat yang diberikan akan saya guna sebaik mungkin pada masa akan datang. Setulus penghargaan juga kepada Prof. Madya Dr. Azlina Binti Md Yassin dan Dr. Edie Ezwan Bin Mohd Safian iaitu panel-panel yang banyak memberikan ilmu dan komen-komen yang sangat membantu untuk menghasilkan kajian yang baik. Dalam masa yang sama, terima kasih juga diucapkan kepada keluarga yang tidak jemu membantu dan memberikan semangat dalam tempoh saya menyiapkan kajian ini. Selain itu, sahabat-sahabat seperjuangan yang bersama-sama menyempurnakan tesis masing-masing kerana sentiasa berkongsi maklumat dan pengetahuan bersama. Semoga kita berjaya bersama-sama suatu hari nanti. Akhir sekali, terima kasih diucapkan kepada pihak-pihak ynag terlibat secara langsung atau tidak dalam menyiapkan tesis ini. Budi baik kalian akan saya ingati.

vi ABSTRAK Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan (FELDA) telah diasaskan pada 1 julai 1956 iaitu di bawah Akta Pembangunan Tanah 1956 untuk pembangunan tanah dan penempatan semula dengan objektif pembasmian kemiskinan melalui penanaman pokok sawit dan getah. Kajian ini dilaksanakan untuk mencapai objektif-objektif yang telah ditetapkan iaitu untuk mengkaji tahap kesedaran waris terhadap pemilikan tanah rancangan FELDA dan mengenalpasti permasalahan yang timbul ketika proses pemilikan berlaku. Harta pusaka adalah harta benda orang yang dimiliki oleh seseorang individu yang telah meninggal dunia dan ianya boleh diwariskan kepada waris-waris atau keturunan si mati tersebut. Terdapat tiga cara pembahagian harta pusaka yang boleh dilakukan iaitu cara muafakat, memberikan kuasa tadbir dan perintah lupus atau jual. Bagi mencapai objektif pertama dan kedua, teknik pengumpulan data yang digunakan adalah penyebaran borang soal selidik. Kajian ini dijalankan di kawasan FELDA Tersang dan sejumlah 335 set borang soal selidik telah diedarkan namun hanya 219 saja yang dipulangkan kembali. Hasil kajian telah mengenalpasti tahap kesedaran yang sederhana waris-waris peneroka di FELDA Tersang terhadap pemilikan tanah rancangan FELDA dengan min keseluruhan sebanyak 3.384. Selain itu, jenis permasalahan yang dihadapi oleh waris-waris peneroka dalam proses pemilikan tanah FELDA di kawasan FELDA Tersang juga telah dikenalpasti. Waris-waris peneroka merasakan permasalahan yang dihadapi dapat diselesaikan dengan campur tangan pihak FELDA dengan skor min tertinggi dengan 4.242 dan yang kedua tertinggi adalah masalah yang timbul ketika menentukan penama sangat sukar diatasi dengan skor min 3.639. Kajian ini dapat membantu meningkatkan tahap kesedaran dan mengenalpasti cabaran yang dihadapi oleh waris-waris peneroka FELDA terhadap pemilikan tanah di kawasan FELDA.

vii ABSTRACT The Federal Land Development Authority (FELDA) was established on 1 July 1956 under the Land Development Act 1956 for land development and relocation with the objective of poverty eradication through the cultivation of palm and rubber trees. This study was conducted to achieve the objectives set out to examine the level of heirs' awareness of land ownership of FELDA's plans and to identify the problems arising during the ownership process. inheritance are the property of a person owned by an individual who has died and can be inherited to the heirs or offspring of the deceased. There are three ways to distribute the inheritance that can be done which is the way of consensus (the agreement between the heirs), giving the power of administration and order of selling. In order to achieve the first and second objectives, the data collection technique used is the spread of questionnaire. This study was conducted in FELDA Tersang area and a total of 335 sets of questionnaires were distributed but only 219 were returned. The findings have identified the moderate level of awareness among the settlers' heirs in FELDA Tersang on the ownership of FELDA land where the average mean is 3.384. In addition, the types of problems faced by the settlers' heirs in the process of FELDA land ownership in the FELDA Tersang area have also been identified. The settler's heirs feel that the problems encountered can be solved by FELDA's intervention with the highet mean 4.242 and the second highest is the problem that arises when determining the nominee is very difficult to overcome with mean 3.639. This study can help raise the level of awareness and identify the challenges faced by the FELDA settlers for land ownership in the FELDA area.

viii ISI KANDUNGAN TAJUK PENGAKUAN DEDIKASI PENGHARGAAN ABSTRAK ABSTRACT KANDUNGAN SENARAI JADUAL SENARAI RAJAH i ii iii iv v vi vii xii xv BAB 1 PENDAHULUAN ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 1.1 Latar Belakang Kajian 1 1.2 Pernyataan Masalah 2 1.3 Persoalan Kajian 4 1.4 Objektif Kajian 4 1.5 Skop kajian 5 1.6 Kepentingan Kajian 5 1.7 Carta Alir Kajian Error! Bookmark not defined. 1.8 Organisasi Bab Error! Bookmark not defined. 1.8.1 Bab Satu : Pengenalan Error! Bookmark not defined. 1.8.2 Bab Dua : Kajian Literatur Error! Bookmark not defined. 1.8.3 Bab Tiga : Metodologi Error! Bookmark not defined. 1.8.4 Bab Empat : Analisis Data Error! Bookmark not defined. 1.8.5 Bab Lima : Kesimpulan Dan Cadangan Error! Bookmark not defined. 1.9 Rumusan Error! Bookmark not defined.

ix BAB 2 KAJIAN LITERATUR ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 2.1 Pengenalan Error! Bookmark not defined. 2.2 Definisi Error! Bookmark not defined. 2.2.1 FELDA Error! Bookmark not defined. 2.2.2 Peneroka Error! Bookmark not defined. 2.2.3 Harta Pusaka Error! Bookmark not defined. 2.2.4 Harta Pusaka Besar/Biasa Error! Bookmark not defined. 2.2.5 Harta Pusaka Kecil Error! Bookmark not defined. 2.2.6 Harta Pusaka Terus/Ringkas Error! Bookmark not defined. 2.2.7 Tanah Error! Bookmark not defined. 2.2.8 Wasiat Error! Bookmark not defined. 2.2.9 Kesedaran Error! Bookmark not defined. 2.2.10 Waris Error! Bookmark not defined. 2.3 Pihak Yang Terlibat Dalam Pembahagian Harta Pusaka Error! Bookmark not defined. 2.4 Proses Pembahagian Harta Pusaka FELDA Error! Bookmark not defined. 2.4.1 Kaedah Pembahagian Tanah Pusaka Error! Bookmark not defined. 2.4.1.1 Pihak Yang Layak Membuat Permohonan Error! Bookmark not defined. 2.4.1.2 Cara Pembahagian Harta Pusaka Error! Bookmark not defined. 2.4.1.2.1 Cara Muafakat Persetujuan Kalangan WarisError! Bookmark not 2.4.1.2.2 Memberikan Surat Kuasa TadbirError! Bookmark not defined. 2.4.1.2.3 Perintah Jual/Lupus Error! Bookmark not defined. 2.4.2 Proses Permohonan (FELDA) Error! Bookmark not defined. 2.5 Rumusan Error! Bookmark not defined. BAB 3 METODOLOGI ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 3.1 Pengenalan Error! Bookmark not defined. 3.2 Carta Alir Kajian Error! Bookmark not defined. 3.2.1 Peringkat pertama Error! Bookmark not defined.

x 3.2.1.1 Kenalpasti masalah kajian serta objektif kajian Error! Bookmark not defined. 3.2.2 Peringkat kedua Error! Bookmark not defined. 3.2.2.1 Kajian literatur Error! Bookmark not defined. 3.2.3 Peringkat ketiga Error! Bookmark not defined. 3.2.3.1 Pengumpulan data Error! Bookmark not defined. 3.2.4 Peringkat keempat Error! Bookmark not defined. 3.2.4.1 Peringkat analisis data Error! Bookmark not defined. 3.2.5 Peringkat kelima Error! Bookmark not defined. 3.2.5.1 Kesimpulan dan cadangan Error! Bookmark not defined. 3.3 Pendekatan kajian Error! Bookmark not defined. 3.3.1 Pendekatan penyelidikan kuantitatif Error! Bookmark not defined. 3.3.2 Strategi penyelidikan Error! Bookmark not defined. 3.3.2.1 Tinjauan Error! Bookmark not defined. 3.3.2.2 Kajian kes Error! Bookmark not defined. 3.3.3 Teknik pengumpulan data Error! Bookmark not defined. 3.3.3.1 Semakan dokumen Error! Bookmark not defined. 3.3.3.2 Borang soal selidik Error! Bookmark not defined. 3.3.4 Persampelan Kajian Error! Bookmark not defined. 3.3.5 Teknik analisis data Error! Bookmark not defined. 3.3.5.1 Analisis kandungan Error! Bookmark not defined. 3.3.5.2 Statistik deskriptif Error! Bookmark not defined. 3.4 Rumusan Error! Bookmark not defined. BAB 4 ANALISIS KAJIAN ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 4.1 Pengenalan Error! Bookmark not defined. 4.2 Analisis data kuantitatif Error! Bookmark not defined. 4.2.1 Analisis data Error! Bookmark not defined. 4.2.2 Instrumen kajian Error! Bookmark not defined. 4.3 Borang soal selidik Error! Bookmark not defined. 4.3.1 Bahagian A: Latar belakang responden Error! Bookmark not defined. 4.3.1.1 Jantina Error! Bookmark not defined.

xi 4.3.1.2 Umur Error! Bookmark not defined. 4.3.1.3 Hubungan Error! Bookmark not defined. 4.3.1.4 Pekerjaan Error! Bookmark not defined. 4.3.1.5 Waris tinggal di dalam kawasan Tanah Rancangan Error! Bookmark not defined. 4.3.1.6 Berapa lama waris peneroka menduduki Tanah Rancangan FELDA Error! Bookmark not defined. 4.3.1.7 Penghebahan mengenai pemilikan tanah FELDA setelah kematian peneroka. Error! Bookmark not defined. 4.3.2 Objektif Pertama : Mengkaji tahap kesedaran terhadap pemilikan dan perwarisan tanah rancangan FELDA oleh waris peneroka di kawasan kajian. Error! Bookmark not defined. 4.3.2.1 Klasifikasi indeks purata Error! Bookmark not defined. 4.3.2.2 Kefahaman waris peneroka Error! Bookmark not defined. 4.3.2.3 Alami masalah pemilikan tanah FELDA Error! Bookmark not defined. 4.3.2.4 Pengetahuan mengenai sistem pemilikan Error! Bookmark not defined. 4.3.2.5 Kurang pendedahan Error! Bookmark not defined. 4.3.2.6 Pemilikan tanah rancangan penting dalam pengurusan harta Error! Bookmark not defined. 4.3.2.7 Tahu sekatan-sekatan ke atas tanah rancangan FELDA Error! Bookmark not defined. 4.3.2.8 Ambil peluang menghadiri program berkaitan pemilikan tanah rancangan Error! Bookmark not defined. 4.3.2.9 Ringkasan tahap kesedaran waris terhadap pemilikan tanah rancangan FELDA Error! Bookmark not defined. 4.3.2.10 Perbandingan min bagi tahap kesedaran waris peneroka terhadap pemilikan tanah rancangan FELDA Error! Bookmark not defined. 4.3.3 Objektif kedua : Permasalahan yang dihadapi oleh waris ketika proses pemilikan tanah rancangan FELDA Error! Bookmark not defined.

xii 4.3.3.1 Mempunyai kata sepakat dalam usaha menangani masalah ketika proses pemilikan Error! Bookmark not defined. 4.3.3.2 Penentuan penama waris peneroka Error! Bookmark not defined. 4.3.3.3 Pergaduhan antara adik-beradik Error! Bookmark not defined. 4.3.3.4 Sukar mendapatkan kata sepakat antara waris Error! Bookmark not defined. 4.3.3.5 Gagal atau lewat membuat tuntutan harta Error! Bookmark not defined. 4.3.3.6 Tidak memahami undang-undang Error! Bookmark not defined. 4.3.3.7 Sikap tidak pentingkan pengurusan harta setelah berlaku kematian peneroka Error! Bookmark not defined. 4.3.3.8 Campur tangan pihak FELDA Error! Bookmark not defined. 4.3.3.9 Ringkasan permasalahan yang dihadapi oleh waris peneroka ketika proses pemilikan tanah rancangan FELDA. Error! Bookmark not defined. 4.3.3.10 Perbandingan min antara setiap jenis permasalahan yang dihadapi oleh waris peneroka Error! Bookmark not defined. 4.4 Pendapat dan cadangan responden Error! Bookmark not defined. 4.5 Rumusan Error! Bookmark not defined. BAB 5 KESIMPULAN DAN CADANGAN ERROR! BOOKMARK NOT DEFINED. 5.1 Pengenalan Error! Bookmark not defined. 5.2 Rumusan hasil dapatan kajian Error! Bookmark not defined. 5.2.1 Rumusan objektif kajian 1 : Mengkaji tahap kesedaran waris peneroka terhadap pemilikan tanah rancangan FELDA Error! Bookmark not defined. 5.2.2 Rumusan objektif kajian 2 : Mengenalpasti permasalahan yang dihadapi oleh waris peneroka ketika proses pemilikan berlaku di FELDA Tersang Error! Bookmark not defined.

xiii 5.3 Limitasi kajian Error! Bookmark not defined. 5.4 Cadangan kajian lanjut Error! Bookmark not defined. 5.5 Kesimpulan Error! Bookmark not defined. RUJUKAN 81 LAMPIRAN 85 SENARAI JADUAL 3.1 Penentuan saiz sampel 34 4.1 Ringkasan maklum balas responden 40 4.2 Bahagian-bahagian dalam borang soal selidik 41 4.3 Bilangan responden mengikut jantina 41 4.4 Bilangan responden mengikut umur 42 4.5 Bilangan responden mengikut hubungan 43

xiv 4.6 Bilangan responden mengikut pekerjaan 44 4.7 Bilangan responden yang tinggal dalam kawasan Tanah Rancangan FELDA 45 4.8 Bilangan responden mengikut tahun menduduki Tanah Rancangan FELDA 46 4.9 Bilangan responden yang dihebahkan mengenai pemilikan tanah FELDA setelah kematian peneroka 47 4.10 Klasifikasi indeks purata 49 4.11 Bilangan responden mengikut tahap kesedaran waris berdasarkan kefahaman waris peneroka berkaitan pemilikan tanah rancangan FELDA 49 4.12 Bilangan responden mengikut tahap kesedaran waris berdasarkan keluarga yang mengalami masalah pemilikan tanah rancangan FELDA 50 4.13 Bilangan responden mengikut tahap kesedaran waris berdasarkan pengetahuan mengenai sistem pemilikan tanah rancangan FELDA 52 4.14 Bilangan responden berkaitan kurang pendedahan berkenaan dengan pemilikan tanah FELDA oleh waris selepas kematian peneroka 53 4.15 Bilangan responden berkaitan pemilikan tanah rancangan penting dalam pengurusan tanaman sawit dan tanah kediaman 54 4.16 Bilangan responden berkaitan pengetahuan berkaitan sekatansekatan ke atas tanah rancangan FELDA 55 4.17 Bilangan responden berkaitan peluang menghadiri program berkaitan pemilikan tanah rancangan FELDA 56 4.18 Ringkasan daripada responden berdasarkan tahap kesedaran waris terhadap pemilikan tanah rancangan FELDA di FELDA Tersang 57 4.19 Ukuran kecenderungan pusat bagi tahap kesedaran waris peneroka terhadap pemilikan tanah rancangan FELDA 60 4.20 Bilangan responden mengikut kata sepakat dalam usaha menangani masalah sewaktu pemilikan tanah rancangan FELDA berlaku 62

xv 4.21 Bilangan responden permasalahan yang dihadapi oleh waris berdasarkan masalah menentukan penama waris peneroka 63 4.22 Bilangan responden permasalahan yang dihadapi oleh waris berdasarkan masalah pergaduhan antara adik-beradik 64 4.23 Bilangan responden permasalahan yang dihadapi oleh waris berdasarkan masalah sukar mendapatkan kata sepakat antara waris 65 4.24 Bilangan responden permasalahan yang dihadapi oleh waris berdasarkan masalah gagal atau lewat membuat tuntutan harta atau pertukaran nama waris 66 4.25 Bilangan responden permasalahan yang dihadapi oleh waris berdasarkan ketidakfahaman undang-undang yang terlibat 67 4.26 Bilangan responden permasalahan yang dihadapi oleh waris berdasarkan masalah sikap tidak mementingkan pengurusan harta setelah berlaku kematian peneroka 68 4.27 Bilangan responden permasalahan yang dihadapi oleh waris berdasarkan masalah dapat diselesaikan dengan campur tangan pihak FELDA dalam pengurusan harta tanah FELDA 69 4.28 Ringkasan daripada responden berdasarkan permasalahan yang dihadapi oleh waris peneroka ketika proses pemilikan tanah rancangan FELDA berlaku di FELDA Tersang 70 4.29 Ukuran kecenderungan pusat bagi jenis permasalahan yang dihadapi oleh waris peneroka 73 5.1 Hubungan antara tahap kesedaran waris peneroka terhadap pemilikan tanah rancangan dengan skor min 76 5.2 Hubungan antara jenis permasalahan yang dihadapi oleh waris peneroka ketika proses pemilikan berlaku dengan skor min 78

xvi SENARAI RAJAH 1.1 Lokasi Felda Tersang 5

xvii 1.2 Carta Alir Kajian 7 3.1 Carta Alir Metodologi Kajian 27 4.1 Lokasi kawasan kajian 39 4.2 Jantina responden 42 4.3 Umur responden 43 4.4 Hubungan responden 44 4.5 Pekerjaan responden 45 4.6 Responden yang tinggal di kawasan tanah rancangan 46 4.7 Jumlah tahun responden menduduki tanah rancangan 47 4.8 Penghebahan mengenai pemilikan tanah FELDA setelah kematian peneroka kepada responden 48 4.9 Tahap kesedaran dalam kefahaman waris peneroka berkaitan pemilikan tanah rancangan FELDA 50 4.10 Keluarga pernah mengalami masalah pemilikan tanah rancangan FELDA 51 4.11 Pengetahuan mengenai sistem pemilikan tanah rancangan FELDA 52 4.12 Kurang pendedahan berkenaan dengan pemilikan tanah FELDA oleh waris selepas kematian peneroka 53 4.13 Pemilikan tanah rancangan penting dalam pengurusan tanaman sawit dan tanah kediaman 54 4.14 Sekatan-sekatan ke atas tanah rancangan FELDA 55 4.15 Peluang untuk menghadiri program-program berkaitan pemilikan tanah rancangan FELDA 56 4.16 Min keseluruhan bagi tahap kesedaran waris peneroka terhadap pemilikan tanah rancangan FELDA 60 4.17 Kata sepakat dalam kalangan waris sebagai usaha dalam menangani masalah ketika proses pemilikan berlaku 62 4.18 Masalah dalam menentukan penama waris peneroka sukar diatasi 63 4.19 Masalah pergaduhan antara adik-beradik 64 4.20 Masalah sukar mendapatkan kata sepakat antara waris 65 4.21 Masalah gagal atau lewat membuat tuntutan atau pertukaran nama waris 66 4.22 Masalah ketidakfahaman undang-undang yang terlibat dalam menguruskan harta tanah FELDA 67

xviii 4.23 Masalah sikap tidak mementingkan pengurusan harta selepas berlaku kematian 69 4.24 Masalah dapat diselesaikan dengan campur tangan pihak FELDA dalam pengurusan harta tanah FELDA 70 4.25 Min keseluruhan bagi jenis permasalahan yang dihadapi oleh waris peneroka 72

1 BAB 1 PENDAHULUAN 1.1 Latar Belakang Kajian Lembaga Kemajuan Tanah Persekutuan (FELDA) telah diasaskan pada 1 julai 1956 iaitu di bawah Akta Pembangunan Tanah 1956 untuk pembangunan tanah dan penempatan semula dengan objektif pembasmian kemiskinan melalui penanaman pokok sawit dan getah. Fungsi FELDA adalah melaksanakan projek-projek pembangunan tanah dan aktiviti pertanian, perindustrian dan komersial sosial ekonomi (Laman Web Rasmi Lembaga Kemajuan Tanah (FELDA)). Penangguhan pembahagian harta pusaka dan perwarisan harta dari satu ke satu generasi menyebabkan keadaan bertambah sulit. Isu pembahagian harta pusaka dan juga perwarisan harta juga melibatkan warga FELDA. Peneroka generasi pertama atau peneroka asal telah ramai yang telah meninggal dunia, namun wariswaris peneroka masih ramai yang tidak membuat tuntutan tanah rancangan tersebut. Penangguhan tuntutan ini dilaksanakan sehingga beberapa tahun dan terdapat juga harta pusaka yang ditangguhkan proses pembahagiannya sehingga berpuluh tahun. (Wan Halim Wan Hassan, 2006). Dapatan daripada Fatwa Majlis Kebangsaan Bagi Hal Ehwal Ugama Islam Malaysia(1995), kawasan rancangan yang telah diperuntukkan kepada peneroka tersebut hanya boleh diwariskan kepada satu nama sahaja di antara waris-warisnya sama ada peneroka sudah menerima surat hak milik atau sebaliknya. Hal ini berkait rapat dengan sekatan yang di kenakan di bawah peruntukan seksyen 14, Akta Tanah (Kawasan Penempatan Berkelompok). Seksyen 14 memperuntukkan : Pegangan luar bandar hanya boleh dikeluarkan kepada seorang sahaja yang dibenarkan mengikut peruntukan di

2 bawah seksyen 19 dan tidak dibenarkan tuan punya bersekutu memilik pada bila-bila masa. walaubagaimana pun, pada tahun 2002 pindaan telah di lakukan di bawah seksyen 14 (2) yang membolehkan harta pusaka peneroka dimiliki tidak lebih dari dua orang. Peruntukan sekatan-sekatan seperti yang tertulis dalam Akta Tanah (Kawasan Penempatan Berkelompok) 1960 adalah bersesuaian dengan matlamat penubuhan FELDA. Sekatan-sekatan yang telah ditetapkan adalah tanah rancangan itu tidak boleh sama sekali dipajakkan, tanah ini tidak boleh dipindah milik atau digadai melainkan mendapat kebenaran bertulis daripada Pihak Berkuasa Negeri, tanah ini tidak boleh dibuat sebarang urusniaga dan tanah ini tidak boleh dibelah bahagi. Akta 530 ini digunakan bagi menghalang harta tanah tersebut disalahguna dan juga untuk menjamin agar tanah-tanah rancangan tersebut tidak dipecah bahagi kepada unit-unit yang tidak ekonomik. 1.2 Pernyataan Masalah Harta tanah peneroka FELDA mempunyai keunikannya yang tersendiri apabila hanya memerlukan satu atau dua penama saja untuk diletakkan sebagai waris. Hal ini berkait dengan Akta 530, Akta Tanah (Kawasan penempatan Berkelompok) 1960. Berdasarkan pindaan pada tahun 2002 yang mana melibatkan seksyen 12, 14 dan 15 yang membolehkan pegangan desa diberimilik dan dimiliki bersama tidak lebih daripada dua orang pemilik. Pindaan ini dilakukan bagi membolehkan isteri, bekas isteri atau waris kadim peneroka dimasukkan dalam pegangan sebagai pegangan bersama atau pemilik bersama. Berdasarkan kajian Yazid dan Hayatullah (2010), mereka mendapati terdapat tujuh sikap dan tingkah laku yang menyebabkan masalah kegagalan dan kelewatan tuntutan harta pusaka iaitu sikap suka bertangguh dan berlengah-lengah, perbalahan dan pertelagahan, sikap bergantung kepada pihak-pihak tertentu, sikap tamak dan pentingkan diri, sikap cuai, sikap tidak mementingkan pengurusan harta selepas kematian serta tidak mempunyai pengetahuan undang-undang pusaka. Selain itu, dapatan daripada kajian Rusnadewi dan Inayah (2006) menyatakan sebab-sebab

3 pengabaian dan kelewatan pengagihan harta pusaka adalah disebabkan sikap dan kejahilan waris, masyarakat kurang faham mengenai konsep sebenar perwarisan harta secara faraid, kewujudan pelbagai pihak berkuasa dalam bidang pentadbiran, kelewatan proses dalam pengurusan harta pusaka dan juga kelemahan sistem pentadbiran harta pusaka. Masalah pemilikan dan perwarisan harta pusaka ini berlaku dalam pelbagai kelompok masyarakat dan tidak terkecuali penduduk FELDA. Seringkali disiarkan di akhbar berkaitan masalah pemilikan dan perwarisan harta tanah rancangan FELDA. Berdasarkan penulisan Salam (2017), terdapat masalah yang dihadapi oleh peneroka generasi kedua di mana sejak tujuh tahun yang lalu, tanah dan hasil tanaman sawit masih lagi menjadi pertelingkahan adik-beradiknya sehingga tiga daripada tujuh beradik itu tidak lagi pulang ke tanah rancangan sungguhpun pada hari raya Aidilfitri. Masalah ini menunjukkan bahawa masalah dalam pemilikan dan perwarisan tanah rancangan FELDA adalah satu isu yang perlu diberi perhatian oleh semua peneroka dan juga warisnya. Berdasarkan trend statistik dari tahun 2005 sehingga tahun 2016 menunjukkan peningkatan dalam jumlah harta pusaka yang tidak dituntut. Rekod pejabat tanah menunjukkan masih terlalu banyak harta atau tanah yang masih didaftarkan atas nama si mati. Pada 2005, dianggarkan sebanyak 900,000 geran tanah masih didaftarkan atas nama si mati (Abdul Rashid, 2005). Statistik pada 2007 pula menunjukkan jumlah harta pusaka yang tidak dituntut mencecah RM40 bilion (Utusan Malaysia, 2007). Pada tahun 2009, jumlah harta alih iaitu wang dan simpanan sejumlah RM31 juta masih tersimpan di Amanah Raya Berhad (ARB) (Abdul Rahim, 2009). Tahun 2014 pula, terdapat lebih 1 juta kes pusaka yang bernilai lebih RM52 bilion yang masih belum diselesaikan (Sabirin, 2014). Kemudian, bagi tahun 2016, jumlah tersebut telah meningkat kepada RM60 bilion (Aziz, 2016). Harta pusaka tidak dituntut ini menyumbang kepada peningkatan tanah-tanah yang terbiar dan tidak diuruskan (Mujani, Wan Hussain, Yaakub, & Abdul Rashid, 2011). Antara lain, tanah-tanah FELDA, Tanah Adat dan Tanah Rizab Melayu yang berpotensi tinggi untuk dimajukan, namun tanah-tanah tersebut tidak digunakan sepenuhnya atau diuruskan dengan cara yang salah (Azima & Ismail, 2011).

4 Namun, waris perlu sedar dan faham akan kepentingan undang-undang dalam pemilikan dan perwarisan harta tanah FELDA. Hal ini adalah bertujuan untuk mengurangkan atau manghapuskan masalah sewaktu proses pemilikan dan perwarisan berlaku sehingga menyebabkan timbulnya masalah lain. 1.3 Persoalan Kajian Persoalan kajian yang dikenalpasti bagi kajian ini adalah seperti berikut : i. Apakah tahap kesedaran waris peneroka terhadap pemilikan tanah rancangan FELDA di kawasan kajian? ii. Apakah permasalahan yang dihadapi oleh waris peneroka dalam pemilikan tanah rancangan FELDA di kawasan kajian? 1.4 Objektif Kajian Objektif bagi kajian ini adalah : i. Mengkaji tahap kesedaran terhadap pemilikan tanah rancangan FELDA oleh waris peneroka di kawasan kajian. ii. Mengenalpasti permasalahan dalam pemilikan tanah rancangan FELDA yang dihadapi oleh waris peneroka di kawasan kajian.

5 1.5 Skop kajian Rajah 1.1 : Lokasi Felda Tersang (Malaysia Google Map, 2017) Bagi menyempurnakan kajian ini, kawasan kajian yang dipilih adalah FELDA Tersang yang terletak di daerah Raub, Pahang Darul Makmur. Kawasan kajian ini dipilih mengikut kesesuaian tajuk iaitu permasalahan pemilikan dan perwarisan tanah rancangan FELDA oleh waris peneroka. Fokus kajian ini adalah untuk mendapatkan maklumat berkaitan tahap kesedaran waris terhadap undang-undang dan proses pemilikan tanah rancangan FELDA. Hal ini kerana sesetengah masyarakat FELDA ini tidak mengambil tahu akan isu ini sehingga proses pemilikan dan perwarisan dilakukan. Selain itu, kajian ini juga dijalankan bagi mendapatkan maklumat mengenai masalah-masalah yang timbul sewaktu pemilikan dan perwarisan harta tanah peneroka. Responden yang dipilih adalah merupakan waris-waris peneroka FELDA. responden-responden ini akan diberikan borang soal selidik untuk dijawab bagi tujuan mendapatkan maklumat yang tepat. 1.6 Kepentingan Kajian Kajian ini dijalankan bagi mendapatkan maklumat mengenai tahap kesedaran terhadap pemilikan tanah rancangan FELDA oleh waris peneroka di kawasan kajian. Selain itu, kajian ini dijalankan untuk mengenalpasti permasalahan dalam pemilikan tanah rancangan FELDA yang dihadapi oleh waris peneroka di kawasan kajian. Kajian ini boleh dijadikan rujukan oleh:

6 i. Pewaris Pewaris boleh menjadikan kajian ni sebagai rujukan mereka pada masa akan datang supaya dapat mengelakkan masalah-masalah sewaktu proses pewarisan dilakukan. Maklumat-maklumat penting bagi mengelakkan masalah tersebut boleh diperolehi daripada kajian ini. ii. Pemilik Pemilik juga boleh menjadikan kajian ini sebagai rujukan kerana kajian ini akan memberikan ilmu pengetahuan kepada mereka mengenai masalah yang timbul sekiranya pemilik tidak mengambil tindakan yang sepatutnya semasa hidupnya. iii. Kerajaan/FELDA/Pihak berkepentingan lain Pihak kerajaan/felda/berkepentingan yang lain boleh juga jadikan kajian ini sebagai batu aras dalam menjalankan tugas mereka. Berdasarkan dapatan kajian ini, pihak-pihak ini boleh memperbaiki perkhidmatan yang diberikan seperti memberikan nasihat yang betul-betul membantu dalam masalah yang dihadapi oleh pewaris.