Kajian Indeks Kualiti Air di Lembangan Sungai Paka, Terengganu (Water Quality Index Study in Paka River Basin, Terengganu)

Size: px
Start display at page:

Download "Kajian Indeks Kualiti Air di Lembangan Sungai Paka, Terengganu (Water Quality Index Study in Paka River Basin, Terengganu)"

Transcription

1 Sains Malaysiana 38(2)(2009): Kajian Indeks Kualiti Air di Lembangan Sungai Paka, Terengganu (Water Quality Index Study in Paka River Basin, Terengganu) SUHAIMI SURATMAN, MOHAMAD AWANG, LOH AI LING & NORHAYATI MOHD TAHIR ABSTRAK Suatu kajian mengenai Indeks Kualiti Air (IKA) telah dijalankan di lembangan Sungai Paka, Terengganu. Ianya melibatkan pengukuran oksigen terlarut, ph, permintaan oksigen biokimia, permintaan oksigen kimia, jumlah pepejal terampai dan ammonia di lapan buah stesen pensampelan. Hasil kajian menunjukkan semua stesen pensampelan berada dalam status bersih kecuali dua stesen tercemar yang terletak di Sungai Rengat dan Sungai Rasau. Walau bagaimanapun, secara keseluruhannya purata nilai IKA bagi lembangan Sungai Paka adalah 72.4% dan boleh diklasifikasikan sebagai kelas II dengan status sedikit tercemar. Hasil kajian juga menunjukkan kumbahan daripada kilang kelapa sawit merupakan penyumbang utama kepada kemerosotan nilai IKA di kawasan kajian. Kata kunci: Indeks kualiti air (IKA); pencemaran; lembangan Sungai Paka ABSTRACT A study of the Water Quality Index (WQI) has been conducted at Paka River basin, Terengganu. It involved the measurements of dissolved oxygen, ph, biological oxygen demand, chemical oxygen demand, total suspended solids and ammonia at eight sampling stations. The results showed that all the sampling stations were in the clean status except for the two polluted stations situated at Rengat River and Rasau River. Nonetheless, the overall mean WQI value of Paka River basin was 72.4% and can be classified as class II with the status of slightly polluted. Results also showed that the effluents from oil-palm factories were the major contributor for deterioration of WQI values in the study area. Keywords: Water Quality Index (WQI); pollution; Paka River basin PENDAHULUAN Masalah pencemaran air sungai merupakan isu yang sering diperkatakan dewasa ini. Ini disebabkan berlakunya pembuangan kumbahan dari proses perbandaran dan perindustrian ke sistem akuatik tersebut dan menyebabkan kualiti air merosot. Laporan yang dikeluarkan oleh Jabatan Alam Sekitar Malaysia (JAS, 2000) mendapati punca-punca utama yang menyebabkan kemerosotan kualiti air ialah kumbahan domestik, perindustrian, penternakan khinzir dan industri berasaskan pertanian. Terdapat banyak parameter yang digunakan untuk menilai kualiti air sungai. Ini termasuklah parameter fizikal (ph dan oksigen terlarut), nutrien (ammonia dan fosfat) dan logam (kadmium dan ferum). Namun begitu, Jabatan Alam Sekitar, Malaysia telah menggunakan enam parameter utama untuk menilai kualiti air sungai iaitu oksigen terlarut (DO), ph, permintaan oksigen biokimia (BOD), permintaan oksigen kimia (COD), jumlah pepejal terampai (TSS) dan ammonia. Keenam-enam parameter tersebut telah diberikan pemberat atau nilai yang tertentu yang kemudiannya nilai-nilai tersebut akan dihimpunkan dan diwakili oleh hanya satu nombor sahaja iaitu nilai Indeks Kualiti Air (IKA). Jadual 1 menunjukkan kaedah pengiraan nilai tersebut (JAS 2000). Nilai IKA antara 0-59%, 60-80% dan % masing-masing dikelaskan sebagai tercemar, sedikit tercemar dan bersih. Laporan ini adalah hasil kajian yang telah dijalankan di lembangan Sungai Paka, Terengganu untuk mengelaskan kualiti air berdasarkan nilai IKA di samping menentukan kepelbagaian penggunaan air di sungai tersebut mengikut Piawai Interim Kualiti Air Kebangsaan (INWQS) seperti dalam Jadual 2. Hasil kajian kemudiannya dibandingkan dengan keputusan yang telah direkodkan untuk beberapa kajian lain yang dilakukan di Malaysia. BAHAN DAN KAEDAH Sebanyak 8 buah stesen pensampelan telah dipilih di lembangan Sungai Paka, Terengganu di mana 3 buah stesen pensampelan (P1, P2 dan P6) terletak di sungai utamanya sementara 5 buah stesen lagi terletak di cabangannya (P3, P4, P5, P7 dan P8) (Rajah 1). Pemilihan stesen-stesen ini adalah berdasarkan aktiviti-aktiviti setempat yang boleh menyumbang kepada kemerosotan kualiti air dan juga kemudahan jalanraya yang ada untuk sampai ke tempat pensampelan. Umumnya, stesen pensampelan boleh dibahagikan kepada 3 kegiatan yang utama iaitu di P1 dan P2 terdapatnya kegiatan penternakan ikan dalam sangkar dan penempatan jenis perkampungan sementara kilang kelapa sawit terdapat di P4 dan P8. Stesen-stesen pensampelan yang lain tidak mempunyai sebarang aktiviti utama yang boleh menyumbang kepada kemerosotan

2 126 JADUAL 1. Formula untuk pengiraan nilai IKA (JAS 2000) Subindeks DO (% ketepuan) x 8 SIDO = 0 x 92 SIDO = < x < 92 SIDO = x x 3 Subindeks BOD x 5 SIBOD = x x > 5 SIBOD = x 0.1x Subindeks COD x 20 SIBOD = -1.33x x > 20 SIBOD = 103e x 0.04x Subindeks ammonia, AN (mg/l N) x 0.3 SIAN = x 0.3 < x < 4 SIAN = 94e x 5 x-2 x 4 SIAN = 0 Subindeks TSS x 100 SITSS = 97.5e x x 100 < x < 1000 SITSS = 71e x 0.015x x 1000 SITSS = 0 Subindeks ph x < 5.5 SIpH = x x 2 x x < 7 SIpH = x 6.67x 2 7 x < 8.75 SIpH = x 6.05x 2 x 8.75 SIpH = x x 2 IKA = 0.22*SIDO *SIBOD *SICOD *SIAN *SITSS *SIpH JADUAL 2. Pengelasan kualiti air berdasarkan INWQS (JAS 2000) Parameter Kelas Unit I IIA IIB III IV V ph DO mg/l <3 <1 BOD mg/l >12 COD mg/l >100 TSS mg/l Ammonia mg/l N >2.7 Kelas I Kelas IIA Kelas IIB Kelas III Kelas IV Kelas V Pemeliharaan untuk persekitaran semulajadi Bekalan air I secara pratiknya tidak memerlukan rawatan Perikanan I untuk spesis akuatik yang sangat sensitif Bekalan air II memerlukan rawatan konvensional Perikanan II untuk spesis yang sensitif Sesuai untuk aktiviti rekreasi yang melibatkan sentuhan badan Bekalan air III memerlukan rawatan yang intensif Perikanan III untuk minuman binatang ternakan Pengairan Selain daripada aktiviti di atas kualiti air. Dalam kajian ini, sebanyak 4 kali pensampelan telah dijalankan iaitu antara bulan Julai hingga November Parameter-parameter ph dan DO diukur secara in situ di kawasan pensampelan menggunakan alatan YSI multiparameter. Penentukuran alatan ini telah dilakukan sebelum pensampelan dijalankan. Sampel air diambil pada permukaan sungai dan disimpan di dalam botol polietilena. Botol berisi sampel tersebut kemudiannya diletakkan di dalam bekas yang mengandungi ais ( 20 o C) dan dibawa ke makmal untuk dianalisa selanjutnya. Parameter-parameter seperti TSS, BOD, COD telah ditentukan berdasarkan kaedah

3 127 RAJAH 1. Stesen pensampelan di lembangan Sungai Paka, Terengganu piawai (APHA, 1995). Umumnya, nilai BOD ditentukan berdasarkan nilai DO sebelum dan selepas sampel diinkubasikan dalam inkubator pada suhu 20 o C manakala nilai COD adalah berdasarkan kaedah refluks terbuka. TSS pula dikira berdasarkan perbezaan berat kertas membran bersaiz liang 0.45 µm sebelum dan selepas sampel dituras melaluinya. Walau bagaimanapun kertas turas yang mengandungi pepejal terampai perlu dipanaskan terlebih dahulu pada suhu o C sehingga berat yang tetap diperolehi. Sampel untuk analisis ammonia telah dituras menggunakan kertas membran bersaiz liang 0.45 µm dan hasil turasan dianalisis mengikut kaedah kolorimetrik (Grasshoff et al. 1983). Semua parameter yang dikaji telah ditentukan secara triplikasi dan peratus koefisen variasi (CV) untuk setiap parater adalah kurang daripada 5%. HASIL DAN PERBINCANGAN Jadual 3 menunjukkan data-data parameter yang diperolehi sepanjang kajian dijalankan. Oksigen terlarut (DO) Julat kepekatan purata kandungan DO untuk semua stesen pensampelan adalah diantara 1.9 hingga 8.4 mg/l. Julat kandungan DO yang diperolehi dalam kawasan kajian pula adalah antara 1.4 hingga 9.8 mg/l. Ujian ANOVA faktor tunggal (P<0.05) menunjukkan terdapatnya perbezaan yang bererti antara stesen-stesen pensampelan. Nilai purata kandungan DO telah dibandingkan dengan pengelasan INWQS dan didapati kebanyakan stesen-stesen pensampelan berada dalam kelas II dan keatas. Hanya stesen-stesen P8 dan P4 masing-masing berada dalam kelas III dan IV. Stesen Pensampelan ( ) = julat nilai JADUAL 3. Nilai-nilai purata untuk setiap parameter yang diukur di kawasan kajian DO ph BOD CODa TSS Ammonia (mg/l N) P1 6.4± ± ± ± ± ±0.03 ( ) ( ) a( ) ( ) ( ) ( ) P2 6.4± ± ± ± ± ±0.12 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) P3 8.0± ± ± ± ± ±0.01 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) P4 1.9± ± ± ± ± ±8.40 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) P5 7.7± ± ± ± ± ±0.41 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) P6 8.4± ± ± ± ± ±0.01 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) P7 7.8± ± ± ± ± ±0.01 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) P8 4.0± ± ± ± ± ±3.13 ( ) ( ) ( ) ( ) ( ) ( )

4 128 Kandungan DO yang amat rendah di stesen-stesen P8 ( mg/l) dan P4 ( mg/l) adalah disebabkan oleh kumbahan yang tidak diolah yang dialirkan dari kilang kelapa sawit berdekatan terus ke sistem sungai. Kumbahan ini yang mengandungi bahan-bahan organik yang tinggi akan menyebabkan kandungan DO persekitaran akuatik menjadi rendah disebabkan penguraian bahan-bahan tersebut memerlukan oksigen (Chapman 1992). Fenomena yang sama turut dilaporkan di Sungai Gombak dan Batang Belungkung di mana kumbahan dari kilang pemprosesan getah telah menyebabkan kandungan DO di sungai tersebut berkurangan sehingga mencatatkan nilai terendah sehingga 17.1% ketepuan (Tan & Ng 1980). Aktiviti penternakan ikan dalam sangkar dan aliran kumbahan dari penduduk setempat (buangan domestik) dipercayai telah menyebabkan kandungan DO adalah rendah di stesenstesen P1 dan P2 jika dibandingkan dengan stesen-stesen P3, P5, P6 dan P7 yang tiada sebarang aktiviti pembuangan sisa di kawasan berhampiran. Aktiviti-aktiviti seperti ini juga turut menyumbang kepada pengurangan kandungan DO di kawasan kajian yang lain seperti yang diperhatikan di Sungai Langat (Mazlin et al. 2001), Sungai Setiu (Suhaimi et al. 2004), Sungai Nerus (Norhayati et al. 2005), Sungai Ibai (Suhaimi et al. 2005), Sungai Labu (Lim et al. 2006) dan Sungai Besut (Suhaimi et al. 2006). ph Sepanjang kajian yang dijalankan, julat purata nilai ph yang diperolehi ialah iaitu berada dalam kelas II mengikut INWQS. Nilai antara merupakan julat nilai ph yang didapati. Walau bagaimanapun, tidak terdapatnya perbezaan yang bererti bagi nilai ph antara stesen-stesen pensampelan berdasarkan ujian ANOVA faktor tunggal (P>0.05). Hasil kajian menunjukkan nilai ph adalah sedikit tinggi dicatatkan di dua buah stesen pensampelan iaitu P8 ( ) dan P4 ( ). Dijangka nilai ph di dua buah stesen tersebut adalah lebih rendah kerana penguraian bahan-bahan organik yang terdapat dalam sisa kumbahan kilang kelapa sawit akan menyebabkan ph menjadi rendah seperti yang diperhatikan di kawasan kajian yang lain (Tan & Ng 1980; Mazlin et al. 2001; Suhaimi et al. 2004, 2005; Norhayati et al. 2005). Tambahan lagi, sisa kumbahan kelapa sawit turut mempunyai ph yang rendah (~4.1) (Berger 1983). Walau bagaimanapun, besar kemungkinan penggunaan baja yang mempunyai kandungan ammonia yang tinggi di ladang kelapa sawit di dua buah stesen ini memberi sumbangan yang besar dalam meninggikan nilai ph di kawasan kajian. Permintaan oksigen biokimia (BOD) dan permintaan oksigen kimia (COD) Bacaan nilai BOD adalah dalam julat 0.3 hingga mg/l sementara untuk COD ialah 3.3 hingga mg/l. Julat purata bacaan BOD dan COD masing-masing adalah diantara mg/l dan mg/l dan ujian ANOVA faktor tunggal menunjukkan terdapat perbezaan bererti (P<0.05) antara stesen-stesen pensampelan untuk kedua-dua parameter tersebut. Berdasarkan bacaan purata BOD, stesen P8 dan P4 berada dalam kelas V dan stesenstesen yang lain berada dalam kelas III dan keatas mengikut pengelasan INWQS. Untuk COD pula, stesen P2 dan P7 berada dalam kelas II, stesen P1 dan P5 berada dalam kelas III, stesen P3 dan P6 dalam kelas IV dan dua stesen yang lain iaitu P4 dan P8 adalah dalam kelas V. Hasil kajian juga menunjukkan di samping terdapatnya bahan-bahan organik yang boleh dibiodegradasi oleh mikroorganisma, terdapat juga yang tidak boleh dibiodegrasi. Ini ditunjukkan oleh nilai-nilai COD yang tinggi jika dibandingkan dengan nilai-nilai BOD. Kepekatan BOD dan COD yang sangat tinggi di stesen P4 dan P8 berbanding dengan stesen-stesen yang lain menunjukkan pencemaran daripada sisa kumbahan kilang kelapa sawit yang mempunyai sisa organik yang tinggi (Berger 1983; Chungsiriporn et al. 2006) adalah faktor utama menyebabkan kemerosotan kualiti air di keduadua stesen ini. Kandungan DO yang sangat rendah di dua buah stesen tersebut membuktikan lagi pencemaran yang berasal daripada kilang kelapa sawit. Bagi stesen-stesen yang lain, sumber-sumber yang menyumbang kepada nilai BOD dan COD ialah kumbahan domestik dan penternakan ikan seperti di stesen P1 dan P2. Peranan yang dimainkan oleh sisa kumbahan domestik dan perindustrian dalam meninggikan lagi nilai BOD dan COD turut diperhatikan di kawasan kajian yang lain (Mazlin et al. 2001; Suhaimi et al. 2004, 2005, 2006; Norhayati et al. 2005; Lim et al. 2006). Jumlah pepejal terampai (TSS) Kepekatan purata TSS yang direkodkan untuk semua stesen pensampelan adalah dalam julat mg/l (kelas III dan ke atas mengikut INWQS). Julat TSS yang diperolehi pula ialah mg/l. Terdapat perbezaan yang bererti (P<0.05) untuk nilai TSS antara stesen pensampelan. Stesen P4 mencatatkan nilai TSS yang tertinggi iaitu mg/l yang mungkin berasal daripada sisa kumbahan kilang kelapa sawit yang turut mengandungi pepejal terampai. Fenomena yang sama turut diperhatikan di stesen P8 yang mencatatkan kepekatan TSS antara mg/l. Kajian telah menunjukkan ampaian koloid and jumlah pepejal merupakan komponen utama dalam sisa kumbahan kelapa sawit di mana masing-masing menyumbang kepada 95-96% dan 4-5% dalam komposisi sisa tersebut selain daripada minyak ( %) (Ahmad et al. 2003). Bagi stesen P7, kepekatan TSS yang tinggi ( mg/l) mungkin berpunca daripada aktiviti pembersihan ladang untuk penanaman semula pokok kelapa sawit. Semasa pensampelan dijalankan, didapati banyak pokok-pokok kelapa sawit yang telah ditebang untuk penanaman semula. Ini akan menyebabkan struktur tanah menjadi longgar dan sebahagian tanah akan masuk ke dalam sungai lantas menambahkan lagi kepekatan kandungan TSS.

5 129 Ammonia Sepanjang kajian, kepekatan ammonia berubah antara 0.01 hingga mg/l N. Julat purata untuk kepekatan sebatian ini pula ialah 0.02 hingga mg/l N dan perbezaan antara stesen adalah bererti berdasarkan ujian ANOVA faktor tunggal (P<0.05). Kecuali bagi stesen P4 dan P8 yang berada dalam kelas V, stesen-stesen yang lain adalah dalam kelas III dan ke atas mengikut INWQS. Kepekatan ammonia adalah sangat tinggi di stesen P4 ( mg/l N) dan P8 ( mg/l N) yang mungkin berasal dari sisa kumbahan kilang kelapa sawit (Berger 1983; Maheswaran 1984). Di stesen ini, kandungan DO yang amat rendah juga akan menyebabkan proses anaerobik berlaku yang mana kebanyakan sebatian-sebatian bernitrogen adalah dalam keadaan terturun iaitu dalam bentuk ammonia (NH 3 ). Kepekatan purata ammonia yang tinggi di stesen P5 (0.38 ± 0.41 mg/l N) mungkin berasal daripada pengaliran air kumbahan daripada P4. Stesen P2 turut merekodkan kepekatan ammonia yang tinggi (puratanya 0.15 ± 0.12 mg/l N). Ini mungkin disebabkan oleh sisa kumbahan daripada penternakan ikan dalam sangkar. Indeks Kualiti Air (IKA) Jadual 4 merupakan nilai-nilai IKA untuk setiap stesenstesen pensampelan. Julat purata nilai IKA adalah diantara %. Manakala julat nilai IKA ialah %. Purata keseluruhan nilai IKA di lembangan Sungai Paka sepanjang kajian dijalankan ialah 72.4% iaitu dalam kelas II dengan status sedikit tercemar. Hasil kajian ini menyamai dengan laporan yang dibuat oleh Jabatan Alam Sekitar yang mendapati lembangan Sungai Paka adalah sedikit tercemar (JAS 2000). Stesen P6 dan P7 secara relatifnya mempunyai nilai IKA yang lebih baik jika dibandingkan dengan stesenstesen yang lain dengan nilai purata IKA masing-masing ialah 87.2% dan 87.3%. Ini kerana di dua buah stesen ini tidak terdapat aktiviti-aktiviti gunatanah, perbandaran dan perindustrian yang boleh menyumbangkan sisa-sisa pencemaran. Stesen yang tercemar teruk ialah P4 (purata IKA 27.2%) dan P8 (purata IKA 39.7%) yang berada dalam kelas V. Faktor utama yang menyumbang kepada kemerosotan nilai IKA ialah sisa kumbahan dari kilang kelapa sawit. Sisa ini menyebabkan nilai kandungan DO adalah rendah sementara nilai BOD, COD, TSS dan ammonia adalah sangat tinggi. Walaupun sisa dari kilang ini telah menyebabkan nilai IKA menjadi rendah, tetapi Sungai Paka masih lagi berupaya untuk menampung akumulasi pencemaran tersebut. Ini dapat dilihat daripada nilai IKA di stesen P5 adalah tinggi (purata IKA 83.5%) walaupun menerima sisa kumbahan daripada stesen P4. Nilai IKA yang diperolehi daripada kajian ini dibandingkan dengan beberapa kajian yang telah dilakukan di Malaysia khususnya di Terengganu (Jadual 5). Berdasarkan perbandingan tersebut, nilai IKA untuk Sungai Paka adalah hampir sama dengan Sungai Ibai dengan status sedikit tercemar. Berlainan daripada Sungai Paka, punca utama pencemaran di Sungai Ibai adalah daripada input sisa kumbahan domestik dan daripada sisa Stesen Pensampelan ( ) = julat nilai JADUAL 4. Nilai-nilai purata IKA untuk setiap stesen pensampelan IKA (%) Kelas Status P1 83.6±5.1 II Bersih ( ) P2 85.8±3.5 II Bersih ( ) P3 85.3±4.6 II Bersih ( ) P4 27.2±8.2 V Tercemar ( ) P5 83.5±6.9 II Bersih ( ) P6 87.2±5.6 II Bersih ( ) P7 87.3±6.0 II Bersih ( ) P8 39.7±10.2 IV Tercemar ( )

6 130 bengkel-bengkel yang bersaiz kecil yang bertaburan di kawasan kajian (Suhaimi et al. 2005). Sungai-sungai yang lain di Terengganu iaitu Nerus, Besut dan Setiu adalah berstatus bersih kerana input di kawasan ini cuma daripada kumbahan domestik daripada penempatan penduduk yang bersaiz lebih kecil dan daripada aktiviti pertanian (Suhaimi et al. 2004, 2006; Norhayati et al. 2005). Walau bagaimanapun, kualiti air di Sungai Paka adalah lebih baik dibandingkan dengan Sungai Labu dan Sungai Langat yang terletak di lembah Klang di mana kedua-dua sungai ini masing-masing mencatatkan nilai purata IKA 63.9% dan 59.5% iaitu jauh lebih rendah dibandingkan dengan Sungai Paka. Faktor antropogenik seperti proses perbandaran dengan kadar pertambahan penduduk yang pesat di samping aktiviti-aktiviti perindustrian merupakan penyebab utama kemerosotan nilai IKA di kedua-dua sungai tersebut (Mazlin et al. 2001; Lim et al. 2006). JADUAL 5. Perbandingan nilai-nilai purata IKA untuk beberapa lembangan sungai terpilih Lokasi IKA (%) Purata Kelas Status Sungai Paka, Terengganu II Sedikit tercemar ( ) Sungai Ibai, Terengganu II Sedikit tercemara ( ) Sungai Nerus, Terengganu I Bersih ( ) Sungai Besut, Terengganu I Bersih ( ) Sungai Setiu, Terengganu I Bersih ( ) Sungai Labu, Negeri Sembilan II Sedikit tercemar ( ) Sungai Langat, Selangor II Sedikit tercemar ( ) ( ) = julat nilai purata 1 Kajian sekarang 4 Suhaimi et al Lim et al Suhaimi et al Suhaimi et al Mazlin et al Norhayati et al KESIMPULAN Hasil daripada kajian yang dilakukan di lembangan Sungai Paka menunjukkan bahawa stesen P4 dan P8 adalah stesen yang tercemar berdasarkan kepada nilai IKA. Punca pencemaran di stesen ini adalah daripada sisa kumbahan kilang kelapa sawit yang besar kemungkinan dialirkan terus ke sungai tanpa rawatan yang berkesan terlebih dahulu. Secara puratanya, lembangan Sungai Paka berada dalam kelas II mewakili kategori sedikit tercemar. Perbandingan dengan beberapa kajian lain di Malaysia menunjukkan walaupun ianya sedikit tercemar secara purata tetapi nilai IKAnya adalah lebih baik jika dibandingkan dengan sistem sungai yang terdapat di lembah Klang. Walau bagaimanapun, terdapat banyak faktor yang menyumbang kepada nilai IKA dalam kajian ini dengan kawasan yang lain seperti perbezaan waktu persampelan, faktor cuaca dan sebagainya. Oleh itu tempoh pemantauan yang lebih panjang adalah dicadangkan untuk menilai status sebenarnya nilai IKA di kawasan kajian. PENGHARGAAN Penyelidik ingin merakamkan penghargaan kepada Universiti Malaysia Terengganu kerana telah membiayai penyelidikan ini melalui geran penyelidikan jangka pendek Terima kasih kepada pewasit yang telah memberikan pandangan untuk menambahbaikkan lagi makalah ini. RUJUKAN APHA Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. Edisi ke 19. APHA, AWWA and AWPFC. Washington. Ahmad, A.L., Ismail, S. & Bhatia, S Water Recycling from Palm Oil Mill Effluent (POME) Using Membrane Technology. Desalination 157: Berger, K.G Production of Palm Oil from Fruit. Journal of the American Oil Chemists Society 60: Chapman, D Water Quality Assessment: A Guide to Use of Biota, Sediments and Water in the Environment Monitoring. London: Chapman & Hall.

7 131 Chungsiriporn, J., Prasertsan, S. & Bunyakan, C Minimization of Water Consumption and Process Optimization of Palm Oil Mills. Clean Technologies and Environmental Policy 8: Grasshoff, K., Ehrhardt, M. & Kremling, K Methods of Seawater Analysis. Second, Revised & Extended Edition. Weinheim:Verlag Chemie. JAS Malaysia Environmental Quality Report Kuala Lumpur: Kementerian Sains, Teknologi dan Alam Sekitar. 107 ms. Lim, S.H., Abdullah, S. & Mohd Rozali, O Indeks Kualiti Air Negara (IKAN) Sistem Sungai Labu. Malaysian Journal of Analytical Sciences 10: Maheswaran, A Legislative Measures in the Control of Palm Oil Mill Effluent Discharge. Proc. Workshop on review of POME Technology. Kuala Lumpur: Palm Oil Research Institute of Malaysia. Mazlin, M., Ismail, B. & Agnes, P Kualiti Air di Sekitar Kawasan Perindustrian Balakong, Lembangan Langat. Malaysian Journal of Analytical Sciences 7: Norhayati, M.T., Suhaimi, S., Siti Rosnani, J., Suhairul Nizam, Y., Norashiqin, M.Y. & Law, A.T Penentuan Indeks Kualiti Air dan Nutrient Terlarut di Sungai Nerus, Terengganu. Malaysian Journal of Analytical Sciences 8: Suhaimi, S., Asmadi, A. & Lo, T.T Penilaian Indeks Kualiti Air di Lembangan Sungai Ibai, Terengganu. Sains Malaysiana 34: Suhaimi, S., Norhayati, M.T. & Mohammed, D The Water Quality Index of the Setiu River, Terengganu. ACGC Chemical Research Communications 17: Suhaimi, S., Norhayati, M.T., Lee, C.Y. & Siti Rohayu, A.R Kesan Monsun Terhadap Kualiti Air di Lembangan Sungai Besut, Terengganu. Malaysian Journal of Analytical Sciences 10: Tan, W.T. & Ng, B.S A Chemical Survey of the Batang Belungkung River and the Gombak River. Pertanika 3: Suhaimi Suratman & Norhayati Mohd Tahir Kumpulan Penye lidikan Alam Sekitar (ERG) Jabatan Sains Kimia Fakulti Sains dan Teknologi Universiti Malaysia Terengganu Kuala Terengganu, Terengganu Malaysia Mohamad Awang & Loh Ai Ling Kumpulan Penyelidikan Alam Sekitar (ERG) Jabatan Sains Kejuruteraan Fakulti Sains dan Teknologi Universiti Malaysia Terengganu Kuala Terengganu, Terengganu Malaysia Diserahkan: 23 Mei 2008 Diterima : 21 Julai 2008

STATUS KUALITI AIR SUNGAI DI BEBERAPA KAWASAN LUAR BANDAR, DI NEGERI JOHOR DAN KESANNYA KEPADA KEHIDUPAN

STATUS KUALITI AIR SUNGAI DI BEBERAPA KAWASAN LUAR BANDAR, DI NEGERI JOHOR DAN KESANNYA KEPADA KEHIDUPAN Asian Journal of Environment, History and Heritage June 2018, Vol. 2, Issue. 1, p. 29-42 ISSN 2590-4213 e-issn 2590-4310 Published by Malay Arts, Culture and Civilization Research Centre, Institute of

More information

EVALUATION ON MALAYSIA SAFETY AND HEALTH INDUCTION COURSE FOR CONSTRUCTION WORKER ALFRED GOH PUI TECK UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

EVALUATION ON MALAYSIA SAFETY AND HEALTH INDUCTION COURSE FOR CONSTRUCTION WORKER ALFRED GOH PUI TECK UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA EVALUATION ON MALAYSIA SAFETY AND HEALTH INDUCTION COURSE FOR CONSTRUCTION WORKER ALFRED GOH PUI TECK UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA iii To my beloved friends and family iv ACKNOWLEDGEMENT In preparing

More information

Sains Malaysiana 36(2)(2007): LEE YOOK HENG, MANAFERRY MADHAN, PENNY SUMOK & LEE NYANTI CHUKONG

Sains Malaysiana 36(2)(2007): LEE YOOK HENG, MANAFERRY MADHAN, PENNY SUMOK & LEE NYANTI CHUKONG Sains na 36(2)(2007): 133-137 Pemonitoran Intensif Beberapa Nutrien dalam Sungai Sarawak di Kuching, Sarawak, (Intensive Monitoring of a Few Nutrients of the Sarawak River at Kuching, Sarawak, ) LEE YOOK

More information

PENENTUAN NILAI KUALITI AIR SISA DI PASAR BESAR KUANTAN

PENENTUAN NILAI KUALITI AIR SISA DI PASAR BESAR KUANTAN PENENTUAN NILAI KUALITI AIR SISA DI PASAR BESAR KUANTAN Siti Salwa binti Mohamad Noor Politeknik Sultan Hj. Ahmad Shah (salwa.noor.poli@1govuc.gov.my) Nur Bazilah binti Ishak Politeknik Sultan Hj. Ahmad

More information

IMPROVEMENT OF DISASTER COORDINATION PREPAREDNESS MODEL FOR SOFT-TARGET ORGANIZATIONS ABUBAKAR MOHAMMED BICHI

IMPROVEMENT OF DISASTER COORDINATION PREPAREDNESS MODEL FOR SOFT-TARGET ORGANIZATIONS ABUBAKAR MOHAMMED BICHI IMPROVEMENT OF DISASTER COORDINATION PREPAREDNESS MODEL FOR SOFT-TARGET ORGANIZATIONS ABUBAKAR MOHAMMED BICHI A project report submitted in partial fulfillment of the requirements for the award of the

More information

EFFECT OF AGGREGATE GRADATION ON POROUS ASPHALT PROPERTIES FARAHIYAH BINTI ABDUL RAHMAN

EFFECT OF AGGREGATE GRADATION ON POROUS ASPHALT PROPERTIES FARAHIYAH BINTI ABDUL RAHMAN EFFECT OF AGGREGATE GRADATION ON POROUS ASPHALT PROPERTIES FARAHIYAH BINTI ABDUL RAHMAN A project report submitted in partial fulfillment of the requirements for the award of the degree of Master of Engineering

More information

UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA MODELING OF SALT WATER INTRUSIONS INTO LANGAT RIVER ESTUARY, MALAYSIA

UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA MODELING OF SALT WATER INTRUSIONS INTO LANGAT RIVER ESTUARY, MALAYSIA UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA MODELING OF SALT WATER INTRUSIONS INTO LANGAT RIVER ESTUARY, MALAYSIA NORHABINA ABD ARIS FPAS 2012 19 MODELING OF SALT WATER INTRUSIONS INTO LANGAT RIVER ESTUARY, MALAYSIA By

More information

FAKTOR-FAKTOR PENYEBAB TUNGGAKAN CUKAI TANAH DI DAERAH KECIL SUNGAI SIPUT NASD RAHAYU BINTI ABDUL RAHIM

FAKTOR-FAKTOR PENYEBAB TUNGGAKAN CUKAI TANAH DI DAERAH KECIL SUNGAI SIPUT NASD RAHAYU BINTI ABDUL RAHIM FAKTOR-FAKTOR PENYEBAB TUNGGAKAN CUKAI TANAH DI DAERAH KECIL SUNGAI SIPUT NASD RAHAYU BINTI ABDUL RAHIM Projek Sarjana Ini Dikemukakan Sebagai Memenuhi Syarat Penganugerahan Sarjana Sains (Pentadbiran

More information

Earthwork Activities in Private Housing Industry

Earthwork Activities in Private Housing Industry Earthwork Activities in Private Housing Industry LAM YUEN SIONG A project report submitted in partial fulfilment of the requirement for the award of the degree of Master of Science (Construction Management)

More information

FACTORS INFLUENCING THE SUCCESSFUL IMPLEMENTATION OF CRIME PREVENTION THROUGH ENVIRONMENTAL DESIGN PROGRAM NATASHA AZIM BINTI HAJI HUSSIN

FACTORS INFLUENCING THE SUCCESSFUL IMPLEMENTATION OF CRIME PREVENTION THROUGH ENVIRONMENTAL DESIGN PROGRAM NATASHA AZIM BINTI HAJI HUSSIN i FACTORS INFLUENCING THE SUCCESSFUL IMPLEMENTATION OF CRIME PREVENTION THROUGH ENVIRONMENTAL DESIGN PROGRAM NATASHA AZIM BINTI HAJI HUSSIN A thesis submitted in fulfillment of the requirements for the

More information

EVALUATION OF DIFFERENT TECHNIQUES FOR GENERATING LANDSLIDE SUSCEPTIBILITY MAP JAVAD MIRNAZARI

EVALUATION OF DIFFERENT TECHNIQUES FOR GENERATING LANDSLIDE SUSCEPTIBILITY MAP JAVAD MIRNAZARI EVALUATION OF DIFFERENT TECHNIQUES FOR GENERATING LANDSLIDE SUSCEPTIBILITY MAP JAVAD MIRNAZARI A thesis submitted in fulfilment of the requirements for the award of the degree of Doctor of Philosophy (Remote

More information

UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA WILLINGNESS TO PAY FOR WATERSHED CONSERVATION AT HULU LANGAT, MALAYSIA

UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA WILLINGNESS TO PAY FOR WATERSHED CONSERVATION AT HULU LANGAT, MALAYSIA UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA WILLINGNESS TO PAY FOR WATERSHED CONSERVATION AT HULU LANGAT, MALAYSIA NORFASHAH BIN MOHAMED FPAS 2013 12 WILLINGNESS TO PAY FOR WATERSHED CONSERVATION AT HULU LANGAT, MALAYSIA

More information

J\ Impacts of disturbance o~ fish communities in Sungat Pur, Terengganu I Annie Nums anak B1lly.

J\ Impacts of disturbance o~ fish communities in Sungat Pur, Terengganu I Annie Nums anak B1lly. 1100057875 Perpustakaan Sultanah Nur Zahirah (UMT) Un vers1t1 Malaysia Terengganu J\00057875. Impacts of disturbance o~ fish communities in Sungat Pur, Terengganu I Annie Nums anak B1lly. PERPUSTAKAAN

More information

IMPAK AKTIVITI ANTROPOGEN DAN FAKTOR YANG BERKAITAN TERHADAP KUALITI AIR SUNGAI TROPIKA, SUNGAI PINANG, BALIK PULAU, PULAU PINANG

IMPAK AKTIVITI ANTROPOGEN DAN FAKTOR YANG BERKAITAN TERHADAP KUALITI AIR SUNGAI TROPIKA, SUNGAI PINANG, BALIK PULAU, PULAU PINANG IMPAK AKTIVITI ANTROPOGEN DAN FAKTOR YANG BERKAITAN TERHADAP KUALITI AIR SUNGAI TROPIKA, SUNGAI PINANG, BALIK PULAU, PULAU PINANG NURUL RUHAYU BINTI MOHD ROSLI UNIVERSITI SAINS MALAYSIA 2011 IMPAK AKTIVITI

More information

POTENSI AKTIVITI MEMANCING LAUT DALAM SEBAGAI TARIKAN PELANCONGAN DI KUALA ROMPIN ISMAIL BIN HAJI MUDIN UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

POTENSI AKTIVITI MEMANCING LAUT DALAM SEBAGAI TARIKAN PELANCONGAN DI KUALA ROMPIN ISMAIL BIN HAJI MUDIN UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA POTENSI AKTIVITI MEMANCING LAUT DALAM SEBAGAI TARIKAN PELANCONGAN DI KUALA ROMPIN ISMAIL BIN HAJI MUDIN UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA POTENSI AKTIVITI MEMANCING LAUT DALAM SEBAGAI TARIKAN PELANCONGAN DI

More information

HUBUNGAN ANTARA AMALAN KEPIMPINAN TRANSFORMASI PEGAWAI PELAJARAN DAERAH DENGAN KETEGANGAN KERJA GURU BESAR

HUBUNGAN ANTARA AMALAN KEPIMPINAN TRANSFORMASI PEGAWAI PELAJARAN DAERAH DENGAN KETEGANGAN KERJA GURU BESAR HUBUNGAN ANTARA AMALAN KEPIMPINAN TRANSFORMASI PEGAWAI PELAJARAN DAERAH DENGAN KETEGANGAN KERJA GURU BESAR SUHAILAH BINTI MOHD YATIM UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA HUBUNGAN ANTARA AMALAN KEPIMPINAN TRANSFORMASI

More information

IMPROVEMENT OF ACCURACY LEVEL OF AUTOMOTIVE FRONT FENDER SHIELD ASSEMBLY USING PROCESS FAILURE MODE AND EFFECT ANALYSIS AND CONTROL PLAN TECHNIQUES

IMPROVEMENT OF ACCURACY LEVEL OF AUTOMOTIVE FRONT FENDER SHIELD ASSEMBLY USING PROCESS FAILURE MODE AND EFFECT ANALYSIS AND CONTROL PLAN TECHNIQUES IMPROVEMENT OF ACCURACY LEVEL OF AUTOMOTIVE FRONT FENDER SHIELD ASSEMBLY USING PROCESS FAILURE MODE AND EFFECT ANALYSIS AND CONTROL PLAN TECHNIQUES By KHAIRUL NIZAM BIN MD TOHIT Thesis submitted to the

More information

NOOR SHAHIDA BINTI ROSLI MASTER OF SCIENCE UNIVERSITI MALAYSIA TERENGGANU

NOOR SHAHIDA BINTI ROSLI MASTER OF SCIENCE UNIVERSITI MALAYSIA TERENGGANU NOOR SHAHIDA BINTI ROSLI MASTER OF SCIENCE 2015 COMMUNITY ECOLOGY OF POLYCHAETA (ANNELIDA) IN SOFT BOTTOM MACROBENTHOS OF SOUTHERN SOUTH CHINA SEA (OFFSHORE PAHANG, TERENGGANU AND SABAH) NOOR SHAHIDA BINTI

More information

DETERM!N!NG EMERGENCY EVACUAT!ON A!D FOR FLOOD D!SASTER PREPAREDNESS NURSHAFEENA B!NT! KAMAL UN!VERS!T! TEKNOLOG! MALAYS!A

DETERM!N!NG EMERGENCY EVACUAT!ON A!D FOR FLOOD D!SASTER PREPAREDNESS NURSHAFEENA B!NT! KAMAL UN!VERS!T! TEKNOLOG! MALAYS!A DETERM!N!NG EMERGENCY EVACUAT!ON A!D FOR FLOOD D!SASTER PREPAREDNESS NURSHAFEENA B!NT! KAMAL UN!VERS!T! TEKNOLOG! MALAYS!A DETERMINING EMERGENCY EVACUATION AID FOR FLOOD DISASTER PREPAREDNESS NURSHAFEENA

More information

ROAD MAINTENANCE MANAGEMENT IN KANO STATE: CASE STUDY AT KANO METROPOLITAN MURTALA MAHMOUD FAROUQ

ROAD MAINTENANCE MANAGEMENT IN KANO STATE: CASE STUDY AT KANO METROPOLITAN MURTALA MAHMOUD FAROUQ ROAD MAINTENANCE MANAGEMENT IN KANO STATE: CASE STUDY AT KANO METROPOLITAN MURTALA MAHMOUD FAROUQ A project report submitted in partial fulfillment of the requirements for the award of the degree of Master

More information

OVERLAPPED AND SHADOWED TREE CROWN SEGMENTATION BASED ON HSI COLOR MODEL AND WATERSHED ALGORITHM

OVERLAPPED AND SHADOWED TREE CROWN SEGMENTATION BASED ON HSI COLOR MODEL AND WATERSHED ALGORITHM i OVERLAPPED AND SHADOWED TREE CROWN SEGMENTATION BASED ON HSI COLOR MODEL AND WATERSHED ALGORITHM SENOSY SULIMAN MOHAMED ARRISH UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA i OVERLAPPED AND SHADOWED TREE CROWN SEGMENTATION

More information

KUALITI AIR DI SUNGAI KESIT, BATANG LEMANAK, ENGKILILI, SARAWAK

KUALITI AIR DI SUNGAI KESIT, BATANG LEMANAK, ENGKILILI, SARAWAK KUALITI AIR DI SUNGAI KESIT, BATANG LEMANAK, ENGKILILI, SARAWAK Hasanaliza Binti Bujang Abdillah TD 370 Sarjana Muda Sains dengan Kepujian 8344 (Sains dan Pengurusan Sumber Akuatik) 2005 2005 VERSm MALAYSIA

More information

A HYBRID BOX-JENKINS AND DECOMPOSITION MODEL FOR DROUGHT FORECASTING IN KUALA TERENGGANU HO MEE CHYONG UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

A HYBRID BOX-JENKINS AND DECOMPOSITION MODEL FOR DROUGHT FORECASTING IN KUALA TERENGGANU HO MEE CHYONG UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA A HYBRID BOX-JENKINS AND DECOMPOSITION MODEL FOR DROUGHT FORECASTING IN KUALA TERENGGANU HO MEE CHYONG UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA A HYBRID BOX-JENKINS AND DECOMPOSITION MODEL FOR DROUGHT FORECASTING

More information

KUALITI AIR SUNGAI MIRI, MIRI SARAWAK ( ) BERDASARKAN INDEKS KUALITI AIR MOHO JOHAN BIN JUSOH

KUALITI AIR SUNGAI MIRI, MIRI SARAWAK ( ) BERDASARKAN INDEKS KUALITI AIR MOHO JOHAN BIN JUSOH KUALITI AIR SUNGAI MIRI, MIRI SARAWAK (2000-2009) BERDASARKAN INDEKS KUALITI AIR MOHO JOHAN BIN JUSOH DISERTASIINI DIKEMUKAKAN UNTUK MEMENUHI SEBAHAGIAN DARIPADA SYARAT MEMPEROLEHI SARJANA SAINS DALAM

More information

DESIGN OF A SECURE AND EFFICIENT MULTIPLE COINS PLUS MULTIPLE DENOMINATIONS E-CASH SCHEME CHANG YU CHENG UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

DESIGN OF A SECURE AND EFFICIENT MULTIPLE COINS PLUS MULTIPLE DENOMINATIONS E-CASH SCHEME CHANG YU CHENG UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA DESIGN OF A SECURE AND EFFICIENT MULTIPLE COINS PLUS MULTIPLE DENOMINATIONS E-CASH SCHEME CHANG YU CHENG UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA BAHAGIAN A Pengesahan Kerjasama* Adalah disahkan bahawa projek

More information

MOVING SHIP DETECTION FOR UNMANNED AERIAL VEHICLE USING ATOM PROCESSOR FOR CAMERA VISION MUHD FIRDAUS MUHD YUSOFF UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

MOVING SHIP DETECTION FOR UNMANNED AERIAL VEHICLE USING ATOM PROCESSOR FOR CAMERA VISION MUHD FIRDAUS MUHD YUSOFF UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA i MOVING SHIP DETECTION FOR UNMANNED AERIAL VEHICLE USING ATOM PROCESSOR FOR CAMERA VISION MUHD FIRDAUS MUHD YUSOFF UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA 1 MOVING SHIP DETECTION FOR UNMANNED AERIAL VEHICLE USING

More information

Binaan ringkas pengecas kapasitor bervoltan tinggi buatan sendiri bagi. sistem plasma fokus.

Binaan ringkas pengecas kapasitor bervoltan tinggi buatan sendiri bagi. sistem plasma fokus. Binaan ringkas pengecas kapasitor bervoltan tinggi buatan sendiri bagi sistem plasma fokus. Abd. Halim Baijan, Azaman Ahmad, Rokiah Mohd Sabri, Siti A iasah Hashim, Mohd Rizal Md Chulan, Leo Kwee Wah,

More information

Kesan Pembandaran terhadap Pembentukan Pulau Haba Bandar di Kuala Terengganu

Kesan Pembandaran terhadap Pembentukan Pulau Haba Bandar di Kuala Terengganu Kesan Pembandaran terhadap Pembentukan Pulau Haba Bandar di Kuala Terengganu Urbanisation Effect on Urban Heat Island Occurance in Kuala Terengganu Mohd Hairy Ibrahim, Kamarul Ismail & Siti Shazlina Nazari

More information

DESIGN AND DEVELOPMENT OF A HAND MASSAGE DEVICE FOR BLOOD DONATION PROCESS MOHD FAHRI BIN ABD GHAFAR UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

DESIGN AND DEVELOPMENT OF A HAND MASSAGE DEVICE FOR BLOOD DONATION PROCESS MOHD FAHRI BIN ABD GHAFAR UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA DESIGN AND DEVELOPMENT OF A HAND MASSAGE DEVICE FOR BLOOD DONATION PROCESS MOHD FAHRI BIN ABD GHAFAR UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA DESIGN AND DEVELOPMENT OF A HAND MASSAGE DEVICE FOR BLOOD DONATION PROCESS

More information

RPK 332 Urban Design [Rekabentuk Bandar]

RPK 332 Urban Design [Rekabentuk Bandar] UNIVERSITI SAINS MALAYSIA Second Semester Examination 2009/2010 Academic Session April/May 2010 RPK 332 Urban Design [Rekabentuk Bandar] Duration: 2 hours [Masa: 2 jam] Please check that this examination

More information

Kesahan Ujian Spesifik Sukan Bola Sepak Dalam Kalangan Pemain Lelaki Berumur 14 Dan 15 Tahun. Abstrak

Kesahan Ujian Spesifik Sukan Bola Sepak Dalam Kalangan Pemain Lelaki Berumur 14 Dan 15 Tahun. Abstrak Kesahan Spesifik Sukan Bola Sepak Dalam Kalangan Pemain Lelaki Berumur 14 Dan 15 Tahun 1 Muhamad Hafiz Ismail, 2 PM. Dr. Ahmad Hashim 1 Fakulti Pendidikan UTM, 2 Fakulti Sains Sukan Dan Kejurulatihan,

More information

TATACARA PERMOHONAN Application procedure

TATACARA PERMOHONAN Application procedure BORANG PENYERTAAN Anugerah Penghargaan kepada Pengguna Malaysian Standards 2014 APPLICATION FORM Appreciation Award for Users of Malaysian Standards 2014 TATACARA PERMOHONAN Application procedure Setiap

More information

DETERMINATION OF LEAD CONTENT IN WHITENING CREAM USING LASER INDUCED BREAKDOWN SPECTROSCOPY ANALYSIS WAN NORSYUHADA BT WAN MOHD SHUKRI

DETERMINATION OF LEAD CONTENT IN WHITENING CREAM USING LASER INDUCED BREAKDOWN SPECTROSCOPY ANALYSIS WAN NORSYUHADA BT WAN MOHD SHUKRI i DETERMINATION OF LEAD CONTENT IN WHITENING CREAM USING LASER INDUCED BREAKDOWN SPECTROSCOPY ANALYSIS WAN NORSYUHADA BT WAN MOHD SHUKRI A thesis submitted in fulfillment of the requirements for the award

More information

The impact of waste disposal management on the water quality of rivers in Malaysia: Lessons from Pajam waste disposal sites, Negeri Sembilan

The impact of waste disposal management on the water quality of rivers in Malaysia: Lessons from Pajam waste disposal sites, Negeri Sembilan 50 Impak pengurusan tapak pelupusan ke atas kualiti air sungai di Malaysia: Iktibar dari pengalaman tapak pelupusan Pajam dan Sungai Pajam, Negeri Sembilan Zaini Sakawi 1, Mohd Hairimi Mohd Ali 1, Katiman

More information

KEBOLEHTELAPAN TANAH LATERIT TERHADAP PENANAMAN RUMPUT VETIVER

KEBOLEHTELAPAN TANAH LATERIT TERHADAP PENANAMAN RUMPUT VETIVER KEBOLEHTELAPAN TANAH LATERIT TERHADAP PENANAMAN RUMPUT VETIVER Syaiful Nazli Bin Selamat Politeknik Sultan Abdul Halim Mu adzam Shah Email: syaifulnazli@yahoo.com Samsul Nizan Bin Mohd Ehsan Politeknik

More information

PEMANTAPAN PROSES MENENTUKAN PAMPASAN MENCUKUPI DALAM PENGAMBILAN TANAH DI NEGERI KEDAH DARUL AMAN MAZLAN BIN ISMAIL

PEMANTAPAN PROSES MENENTUKAN PAMPASAN MENCUKUPI DALAM PENGAMBILAN TANAH DI NEGERI KEDAH DARUL AMAN MAZLAN BIN ISMAIL PEMANTAPAN PROSES MENENTUKAN PAMPASAN MENCUKUPI DALAM PENGAMBILAN TANAH DI NEGERI KEDAH DARUL AMAN MAZLAN BIN ISMAIL Tesis ini dikemukakan sebagai memenuhi syarat penganugerahan ijazah Doktor Falsafah

More information

Mohd Aqmin Abdul Wahab Universiti Kebangsaan Malaysia. Hazrul Izuan Shahiri Universiti Kebangsaan Malaysia

Mohd Aqmin Abdul Wahab Universiti Kebangsaan Malaysia. Hazrul Izuan Shahiri Universiti Kebangsaan Malaysia 125 Jurnal Ekonomi Malaysia 52(1), 2018 125-139 Kos Sara Hidup Tinggi di Malaysia: Pertumbuhan Pendapatan Isi Rumah Yang Perlahan atau Taraf Hidup Yang Meningkat? (The Rising Cost of Living in Malaysia:

More information

Sistem Bakeri Interaktif

Sistem Bakeri Interaktif Prosiding Komputeran UTM Inovasi di dalam Teknologi dan Aplikasi Komputeran Volume: I Year: 2016 ISBN: 978-967-0194-82-0 1 Sistem Bakeri Interaktif Nurul Izzah Sazali 1, Md Hafiz Selamat* 2 Jabatan Sistem

More information

Menganalisis pola dan arah aliran hujan di Negeri Sembilan menggunakan kaedah GIS Poligon Thiessen dan Kontur Isoyet

Menganalisis pola dan arah aliran hujan di Negeri Sembilan menggunakan kaedah GIS Poligon Thiessen dan Kontur Isoyet Menganalisis pola dan arah aliran hujan di Negeri Sembilan menggunakan kaedah GIS Poligon Thiessen dan Kontur Isoyet SHAHARUDDIN AHMAD NOORAZUAN MD. HASHIM PUSAT PENGAJIAN SOSIAL, PEMBANGUNAN & PERSEKITARAN

More information

9888889 1822 1155 51 9101103 USIM 694 51 01 5 5 ABSTRAK Objektif kajian adalah untuk mendedahkan agenda tersembunyi pentadbiran Amerika Syarikat dan peranan institusi perancangan strategi Amerika dalam

More information

TERMS & CONDITIONS STAND A CHANCE TO WIN A 40 SHARP LED TV

TERMS & CONDITIONS STAND A CHANCE TO WIN A 40 SHARP LED TV TERMS & CONDITIONS STAND A CHANCE TO WIN A 40 SHARP LED TV Note: Cardholders are advised to read and understand the Campaign Terms and Conditions before participating. 1) The Campaign is valid for selected

More information

Menganalisis pola dan arah aliran hujan di Negeri Sembilan menggunakan kaedah GIS poligon Thiessen dan kontur Isoyet

Menganalisis pola dan arah aliran hujan di Negeri Sembilan menggunakan kaedah GIS poligon Thiessen dan kontur Isoyet 105 Menganalisis pola dan arah aliran hujan di Negeri Sembilan menggunakan kaedah GIS poligon Thiessen dan kontur Isoyet Shaharuddin Ahmad 1, Noorazuan Md. Hashim 1 1 School of Social, Development and

More information

JABATAN GEOGRAFI, FAKULTI SENI DAN MUZIK

JABATAN GEOGRAFI, FAKULTI SENI DAN MUZIK . SISTEM MAKLUMAT GUNA TANAH LEMBAH BERNAM: SATU KAJIAN PEMBANGUNAN PANGKALAN DATA DIGITAL MENGGUNAKAN SISTEM MAKLUMAT GEOGRAFI (GIS) EN. MOHD FARIS DZIAUDDIN JABATAN GEOGRAFI, FAKULTI SENI DAN MUZIK UNIVERSITI

More information

PERBANDINGAN KOMPOSISI SPESIES IKAN DI KAWASAN AIR KERUB (BROWN WATER) DAN AIR IIITAM (BLACKWATER) DI BATANG O RANG, BALAI RINGIN, SERIAN

PERBANDINGAN KOMPOSISI SPESIES IKAN DI KAWASAN AIR KERUB (BROWN WATER) DAN AIR IIITAM (BLACKWATER) DI BATANG O RANG, BALAI RINGIN, SERIAN PERBANDINGAN KOMPOSISI SPESIES IKAN DI KAWASAN AIR KERUB (BROWN WATER) DAN AIR IIITAM (BLACKWATER) DI BATANG O RANG, BALAI RINGIN, SERIAN Anderson Jawi Ak. Esa QL 624 A541 2005 Sarjana Muda Sains dengan

More information

PENEMPATAN PERUMAHAN MASYARAKAT PINGGIRAN DI DAERAH HULU LANGAT, SELANGOR. Samruhaizad Samion & Azahan Awang

PENEMPATAN PERUMAHAN MASYARAKAT PINGGIRAN DI DAERAH HULU LANGAT, SELANGOR. Samruhaizad Samion & Azahan Awang Asian Journal of Environment, History and Heritage September 2017, Vol.1, Issue. 1, p. 87-100 ISSN 2590-4213 (Print) 2590-4310 (Online) Published by Malay Arts, Culture and Civilization Research Centre,

More information

Analisis Metabolisma Bandar Menggunakan Teknik Material Flow Analysis (MFA) di Seremban. Sharif Shofirun Bin Sharif Ali (P85768)

Analisis Metabolisma Bandar Menggunakan Teknik Material Flow Analysis (MFA) di Seremban. Sharif Shofirun Bin Sharif Ali (P85768) Analisis Metabolisma Bandar Menggunakan Teknik Material Flow Analysis (MFA) di Seremban Sharif Shofirun Bin Sharif Ali (P85768) Kolej Undang Undang, Kerajaan dan Pengajian Antarabangsa (COLGIS), Universiti

More information

PENGUMUMAN TRAFIK MAKLUMAN TERKINI PELAN PENGURUSAN TRAFIK UNTUK PEMBINAAN MRT SSP SEPANJANG JALAN KUALA SELANGOR DAN LEBUHRAYA BARU PANTAI

PENGUMUMAN TRAFIK MAKLUMAN TERKINI PELAN PENGURUSAN TRAFIK UNTUK PEMBINAAN MRT SSP SEPANJANG JALAN KUALA SELANGOR DAN LEBUHRAYA BARU PANTAI PENGUMUMAN TRAFIK MAKLUMAN TERKINI PELAN PENGURUSAN TRAFIK UNTUK PEMBINAAN MRT SSP SEPANJANG JALAN KUALA SELANGOR DAN LEBUHRAYA BARU PANTAI 06 JULAI 2018 1. PENUTUPAN LORONG SECARA BERPERINGKAT DAN BERKALA

More information

DEBIT CARD USAGE CAMPAIGN II ( Campaign ) - STAFF TERMS AND CONDITIONS Organizer and Eligibility

DEBIT CARD USAGE CAMPAIGN II ( Campaign ) - STAFF TERMS AND CONDITIONS Organizer and Eligibility DEBIT CARD USAGE CAMPAIGN II ( Campaign ) - STAFF TERMS AND CONDITIONS Organizer and Eligibility 1. This Campaign is organized by Bank Muamalat Malaysia Berhad BMMB (Organizer) (Company No. 6175-W). 2.

More information

Condition Appraisal Technical Report

Condition Appraisal Technical Report Condition Appraisal Technical Report Hospital: Hospital Pontian Equipment Description: Sewage Treatment Plant (Hi-Kleen) Ref No: CA/FEMS/C0003/2015 Date: 30 September 2015 Facility Engineering Maintenance

More information

Sains Malaysiana 42(5)(2013):

Sains Malaysiana 42(5)(2013): Sains Malaysiana (5)(0): 579 586 Analisis Potensi Kebakaran Hutan Menggunakan Teknik Georuang dan Permodelan AHP di Selangor, Malaysia (Analysis of Potential Forest Fires by Utilizing Geospatial and AHP

More information

KEPEI,BAGAIAN DAN KELlMPAIIAN SPESlESAMFIBIADI KAWASAN BAm KAPUR BAU, SARAWAK. Camellina Joyce Ak Duyun

KEPEI,BAGAIAN DAN KELlMPAIIAN SPESlESAMFIBIADI KAWASAN BAm KAPUR BAU, SARAWAK. Camellina Joyce Ak Duyun KEPEI,BAGAIAN DAN KELlMPAIIAN SPESlESAMFIBIADI KAWASAN BAm KAPUR BAU, SARAWAK Camellina Joyce Ak Duyun 2~8 2 C181 24 SaIjana Muda Sains dengan Kepujian (Sains dan Pengurusan Sumber Haiwan) 24 KEPELBAGAIAN

More information

HOSPITAL BED MANAGEMENT SYSTEM SYUKRIYAH BINTI MD.AZAM UNIVERSITI TEKNIKAL MALAYSIA MELAKA

HOSPITAL BED MANAGEMENT SYSTEM SYUKRIYAH BINTI MD.AZAM UNIVERSITI TEKNIKAL MALAYSIA MELAKA HOSPITAL BED MANAGEMENT SYSTEM SYUKRIYAH BINTI MD.AZAM UNIVERSITI TEKNIKAL MALAYSIA MELAKA BORANG PENGESAHAN STATUS TESIS* JUDUL: HOSPITAL BED MANAGEMENT SYSTEM SESI PENGAJIAN: 2012/2013 Saya SYUKRIYAH

More information

THE IMPACT OF THE FACEBOOK WEBSITE QUALITY ON USER S PERCEIVED ATTITUDE, INTENTION AND LOYALTY AMONG STUDENTS OF UTM TAMER ADEL SALEH ALAJRAMI

THE IMPACT OF THE FACEBOOK WEBSITE QUALITY ON USER S PERCEIVED ATTITUDE, INTENTION AND LOYALTY AMONG STUDENTS OF UTM TAMER ADEL SALEH ALAJRAMI THE IMPACT OF THE FACEBOOK WEBSITE QUALITY ON USER S PERCEIVED ATTITUDE, INTENTION AND LOYALTY AMONG STUDENTS OF UTM TAMER ADEL SALEH ALAJRAMI A dissertation submitted in fulfillment of the requirements

More information

mybalikpulau A Mapping & Interpretation Heritage Education Program for Young People

mybalikpulau A Mapping & Interpretation Heritage Education Program for Young People mybalikpulau A Mapping & Interpretation Heritage Education Program for Young People Heritage Education Program mybalikpulau Cultural Mapping Identifying cultural assets Social interactions that take place

More information

DEBIT CARD USAGE CAMPAIGN II ( Campaign ) TERMS AND CONDITIONS Organizer and Eligibility

DEBIT CARD USAGE CAMPAIGN II ( Campaign ) TERMS AND CONDITIONS Organizer and Eligibility DEBIT CARD USAGE CAMPAIGN II ( Campaign ) TERMS AND CONDITIONS Organizer and Eligibility 1. This Campaign is organized by Bank Muamalat Malaysia Berhad BMMB (Organizer) (Company No. 6175-W). 2. This Campaign

More information

UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA

UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA UNIVERSITI PUTRA MALAYSIA RELATIONSHIP BETWEEN LEADER CONSIDERATION AND LEADERMEMBER EXCHANGES AND ORGANIZATIONAL COMMITMENT AMONG NURSES IN AN IRANIAN HOSPITAL SHABNAM HAMDI FBMK 2010 34 RELATIONSHIP

More information

Diaspora Komuniti Cina Seberang Laut ke Selangor di Tanah Melayu,

Diaspora Komuniti Cina Seberang Laut ke Selangor di Tanah Melayu, SUSURGALUR: Jurnal Kajian Sejarah & Pendidikan Sejarah, 2(2) September 2014 RUZAINI SULAIMAN @ ABD RAHIM Diaspora Komuniti Cina Seberang Laut ke Selangor di Tanah Melayu, 1896 1939 IKHTISAR: Makalah ini

More information

2.3. For joint customer of Libshara-i, only the primary account holder will qualify to participate.

2.3. For joint customer of Libshara-i, only the primary account holder will qualify to participate. TERMS AND CONDITIONS FOR KFH DRAWS CAMPAIGN ( CAMPAIGN ) 1. Campaign Period 1.1. This KFH Draws campaign ( Campaign ) is organised by Kuwait Finance House (Malaysia) Berhad ( KFH Malaysia ) and the Campaign

More information

Muhd Fadhlullah Bin Rashid Kolej Komuniti Pasir Mas

Muhd Fadhlullah Bin Rashid Kolej Komuniti Pasir Mas KAJIAN TERHADAP KELAKUAN TANAH LIAT MENGGUNAKAN PENSTABIL KAPUR DAN SIMEN Nur Bazilah Binti Ishak Jabatan Kejuruteraan Awam, Politeknik Sultan Haji Ahmad Shah (nurbazilah@polisas.edu.my) Muhd Fadhlullah

More information

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA

UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA THE EFFECT OF WORK-FAMILY CONFLICT AND WORK FAMILY ENRICHMENT ON AFFECTIVE ORGANIZATIONAL COMMITMENT AMONG FACULTY CLERICAL STAFF IN UTM SKUDAI ROZANTI A. HAMID UNIVERSITI TEKNOLOGI MALAYSIA THE EFFECT

More information

PENERBIT UNIVERSITI MALAYSIA SABAH Kota Kinabalu Sabah Malaysia

PENERBIT UNIVERSITI MALAYSIA SABAH Kota Kinabalu Sabah Malaysia PENERBIT UNIVERSITI MALAYSIA SABAH Kota Kinabalu Sabah Malaysia http://www.ums.edu.my 2014 Ahli Majlis Penerbitan Ilmiah Malaysia (MAPIM) Universiti Malaysia Sabah, 2014 All rights reserved. No part of

More information

Pengetahuan komuniti dan amalan pengurusan sisa pepejal di Negeri Sembilan

Pengetahuan komuniti dan amalan pengurusan sisa pepejal di Negeri Sembilan GEOGRAFIA OnlineTM Malaysian Journal of Society and Space 13 issue 4 (126-137) 126 Pengetahuan komuniti dan amalan pengurusan sisa pepejal di Negeri Sembilan Zaini Sakawi 1, Sofia Ayup 2, Mohd Fauzi Sukimi

More information

KANDUNGAN KANDUNGAN. 1 PENDAHULUAN 1.1 Pengenalan Latar Belakang Masalah Masalah pengajaran dan

KANDUNGAN KANDUNGAN. 1 PENDAHULUAN 1.1 Pengenalan Latar Belakang Masalah Masalah pengajaran dan vii KANDUNGAN BAB PERKARA PENGESAHAN STATUS TESIS PENGESAHAN PENYELIA JUDUL PENGAKUAN DEDIKASI PENGHARGAAN ABSTRAK ABSTRACT KANDUNGAN SENARAI JADUAL SENARAI RAJAH SENARAI SINGKATAN SENARAI LAMPIRAN MUKA

More information

PERBEZAAN ASPEK PERKEMBANGAN FIZIKAL DALAM KALANGAN KANAK-KANAK LELAKI DAN PEREMPUAN MENURUT PERSPEKTIF BARAT

PERBEZAAN ASPEK PERKEMBANGAN FIZIKAL DALAM KALANGAN KANAK-KANAK LELAKI DAN PEREMPUAN MENURUT PERSPEKTIF BARAT Jurnal Komunikasi Malaysian, Journal of Communication Jilid 1 2016: 137-148 PERBEZAAN ASPEK PERKEMBANGAN FIZIKAL DALAM KALANGAN KANAK-KANAK LELAKI DAN PEREMPUAN MENURUT PERSPEKTIF BARAT ABSTRAK Kolej Universiti

More information

Mulai 16 FEBRUARI 2018 hingga 15 MAC 2018

Mulai 16 FEBRUARI 2018 hingga 15 MAC 2018 PEKELILING PEPERIKSAAN 5/2018 PEPERIKSAAN SEMESTER PERTAMA Pelajar Program Pengajian Ijazah Tinggi Pelajar Program Pengajian Ijazah Pertama (Penuh Masa, Program Pesisir, Program Usaha Sama Akademik) Pelajar

More information

Functional Assessment Report Laporan Penilaian Fungsian

Functional Assessment Report Laporan Penilaian Fungsian Functional Assessment Report Laporan Penilaian Fungsian IMPORTANT NOTE: This report assesses the need for assistance in Activities of Daily Living and is only for the purpose of application of specific

More information

Distribusi Simpanan Bank Umum Periode Januari 2018

Distribusi Simpanan Bank Umum Periode Januari 2018 Distribusi Simpanan Bank Umum Periode Januari 2018 Lembaga Penjamin Simpanan Group Penanganan Premi Penjaminan KATA PENGANTAR Distribusi Simpanan Bank Umum merupakan media informasi yang menyajikan data

More information

PENGARUH PEMBANGUNAN BANDAR TERHADAP PENYERTAAN SOSIAL PENDUDUK KAMPUNG BANDAR DI WILAYAH UTARA MALAYSIA

PENGARUH PEMBANGUNAN BANDAR TERHADAP PENYERTAAN SOSIAL PENDUDUK KAMPUNG BANDAR DI WILAYAH UTARA MALAYSIA PENGARUH PEMBANGUNAN BANDAR TERHADAP PENYERTAAN SOSIAL PENDUDUK KAMPUNG BANDAR DI WILAYAH UTARA MALAYSIA Mohamad Shaharudin Samsurijan 1, Radin Firdaus Radin Badarudin 2, Paramjit Singh Jamir Singh 3,

More information

Impak Pelaburan dan Perbelanjaan Kerajaan terhadap Pertumbuhan Ekonomi: Kajian Kes Negeri Sabah dan Sarawak

Impak Pelaburan dan Perbelanjaan Kerajaan terhadap Pertumbuhan Ekonomi: Kajian Kes Negeri Sabah dan Sarawak REKAYASA Journal of ethics, legal and governance 63 Impak Pelaburan dan Perbelanjaan Kerajaan terhadap Pertumbuhan Ekonomi: Kajian Kes Negeri Sabah dan Sarawak Fauzi Bin Hussin* Kolej Perniagaan, Universiti

More information

EAG 345/3 Analisis Geoteknik

EAG 345/3 Analisis Geoteknik UNIVERSITI SAINS MALAYSIA Peperiksaan Semester Pertama Sidang Akademik 2005/2006 November 2005 EAG 345/3 Analisis Geoteknik Masa : 3 jam Arahan Kepada Calon: 1. Sila pastikan kertas peperiksaan ini mengandungi

More information

SEJARAH PERKEMBANGAN BEKALAN AIR DOMESTIK DI NEGERI KEDAH SEHINGGA TAHUN 1957

SEJARAH PERKEMBANGAN BEKALAN AIR DOMESTIK DI NEGERI KEDAH SEHINGGA TAHUN 1957 SEJARAH PERKEMBANGAN BEKALAN AIR DOMESTIK DI NEGERI KEDAH SEHINGGA TAHUN 1957 Mohd Firdaus Abdullah Arba iyah Mohd Noor Abstract Kedah is a state in northern peninsular Malaysia and is one of the oldest

More information

Ms Nasah Sohor, 53, was crowned the overall winner of the award, which is the highest accolade awarded to enrolled nurses.

Ms Nasah Sohor, 53, was crowned the overall winner of the award, which is the highest accolade awarded to enrolled nurses. Title: Two Malay enrolled nurses awarded the Tan Chin Tuan Nursing Award Reporter: Nity Farhana Dolhamid Media/Date: BERITA, 22 November 2016 Translated by: Zulayqha Binte Zulkifli SINGAPORE: Two Malay

More information

ADOPTION OF ELECTRONIC SCHEDULING TO REDUCE WAITING TIME IN THE HOSPITALS SITI KHAIRUNNISA BINTI BASRI

ADOPTION OF ELECTRONIC SCHEDULING TO REDUCE WAITING TIME IN THE HOSPITALS SITI KHAIRUNNISA BINTI BASRI i ADOPTION OF ELECTRONIC SCHEDULING TO REDUCE WAITING TIME IN THE HOSPITALS SITI KHAIRUNNISA BINTI BASRI Report submitted in fulfilment of the requirement for the degree of Bachelor of Technology Management

More information

THE EDGE KUALA LUMPUR RAT RACE 2018

THE EDGE KUALA LUMPUR RAT RACE 2018 THE EDGE KUALA LUMPUR RAT RACE 2018 ORGANISATION S PROJECT PROPOSAL Important Note: Financial assistance provided under The Edge Kuala Lumpur Rat Race is to be used only for education and/or training projects/programmes.

More information

MAYBANK PRODUCTS UMBRELLA CAMPAIGN 2016 TERMS & CONDITIONS

MAYBANK PRODUCTS UMBRELLA CAMPAIGN 2016 TERMS & CONDITIONS CAMPAIGN PERIOD MAYBANK PRODUCTS UMBRELLA CAMPAIGN 2016 TERMS & CONDITIONS MAYBANK PRODUCTS UMBRELLA CAMPAIGN shall run from 22 April 2016 to 21 August 2016 (both dates inclusive) ( Campaign Period ) ELIGIBILITY

More information

Terma-terma dan Syarat-syarat Kempen Ganjaran Tunai CIMB Bank Berhad

Terma-terma dan Syarat-syarat Kempen Ganjaran Tunai CIMB Bank Berhad Kempen Terma-terma dan Syarat-syarat Kempen Ganjaran Tunai CIMB Bank Berhad 1. Kempen Ganjaran Tunai ( Kempen ) dianjurkan oleh CIMB Bank Berhad ( Bank ) dan akan berlangsung dari 1 hb Mac hingga 31 Mei,

More information

Jurnal Sains Kemasyarakatan dan Kemanusiaan

Jurnal Sains Kemasyarakatan dan Kemanusiaan Jurnal Sains Kemasyarakatan dan Kemanusiaan Journal of Social Science and Humanities Number Bi'angan 50 Penggunaan dan Pengurusan Zon Pinggir Pantai Negeri Sembilan / 3 KADARUDDIN AlYUB Pola Interaksi

More information

LAPORAN KETUA AUDIT NEGARA 2016 PENYATA KEWANGAN KERAJAAN NEGERI DAN PRESTASI KEWANGAN AGENSI NEGERI SEMBILAN JABATAN AUDIT NEGARA MALAYSIA

LAPORAN KETUA AUDIT NEGARA 2016 PENYATA KEWANGAN KERAJAAN NEGERI DAN PRESTASI KEWANGAN AGENSI NEGERI SEMBILAN JABATAN AUDIT NEGARA MALAYSIA LAPORAN KETUA AUDIT NEGARA 2016 PENYATA KEWANGAN KERAJAAN NEGERI DAN PRESTASI KEWANGAN AGENSI NEGERI SEMBILAN JABATAN AUDIT NEGARA MALAYSIA RAHSIA LAPORAN KETUA AUDIT NEGARA PENYATA KEWANGAN KERAJAAN

More information

MEMORANDUM MENGHENTIKAN PROJEK PEMBINAAN KERETA KABEL DI BUKIT LARUT

MEMORANDUM MENGHENTIKAN PROJEK PEMBINAAN KERETA KABEL DI BUKIT LARUT GABUNGAN PERSATUAN-PERSATUAN PENGGUNA-PENGGUNA MALAYSIA MEMORANDUM MENGHENTIKAN PROJEK PEMBINAAN KERETA KABEL DI BUKIT LARUT Memorandum ini ditujukan kepada: Dato' Seri DiRaja Mohamad Tajol Rosli bin Ghazali

More information

Analisis Tren Penyakit Denggi di Daerah Hulu Langat, Selangor

Analisis Tren Penyakit Denggi di Daerah Hulu Langat, Selangor Analisis Tren Penyakit Denggi di Daerah Hulu Langat, Selangor ER AH CHOY, ASMAHANI ATAN, MAZRURA SAHANI, ROZITA HOD & HIDAYATULFATHI OTHMAN ABSTRAK Perubahan iklim memberi impak kepada kehidupan dan mengancam

More information

Laporan Aktiviti PI1M Kg Jepak

Laporan Aktiviti PI1M Kg Jepak Laporan Aktiviti PI1M Kg Jepak The purpose of this document is to provide a guide on the type of information required in the reports for RDD s newsletter, annual report, and other publications. Tujuan

More information

2. This Campaign is applicable for all RHB Credit and Debit Cards, except RHB Platinum Business Cards. ( Eligible Cardmember )

2. This Campaign is applicable for all RHB Credit and Debit Cards, except RHB Platinum Business Cards. ( Eligible Cardmember ) Terms and Conditions ( T&C ) RHB RM1 Million Cash Back campaign 1. RHB RM1 Million Cash Back campaign( Campaign ) shall run from 15 th October 2015 to 14 th February 2016, both dates inclusive ( the Campaign

More information

TRACE 2017 TRACING ALUMNI FOR COLLABORATION & ENGAGEMENT & BRIDGES-LINK

TRACE 2017 TRACING ALUMNI FOR COLLABORATION & ENGAGEMENT & BRIDGES-LINK TRACE 2017 TRACING ALUMNI FOR COLLABORATION & ENGAGEMENT & BRIDGES-LINK 2017 1 ISI KANDUNGAN 3 PENGENALAN DAN OBJEKTIF DARI MEJA PENGARAH 4 5 TRACING ALUMNI FOR COLLABORATION & ENGAGEMENT PENGHARGAAN 24

More information

RELIABILITY OF SAFETY PERFORMANCE INDICATOR: COMPLIANCE AND EFFECTIVENESS OF SAFETY PROGRAMS IN CONSTRUCTION SITE RAMES KUMAR SHANMUGAM

RELIABILITY OF SAFETY PERFORMANCE INDICATOR: COMPLIANCE AND EFFECTIVENESS OF SAFETY PROGRAMS IN CONSTRUCTION SITE RAMES KUMAR SHANMUGAM i RELIABILITY OF SAFETY PERFORMANCE INDICATOR: COMPLIANCE AND EFFECTIVENESS OF SAFETY PROGRAMS IN CONSTRUCTION SITE RAMES KUMAR SHANMUGAM A project report is submitted in partial fulfilment of the requirements

More information

CRITERIA FOR URBAN SPRAWL/ LAND USE EXPANSION (KRITERIA SERAKAN BANDAR/ SERAKAN GUNA TANAH)

CRITERIA FOR URBAN SPRAWL/ LAND USE EXPANSION (KRITERIA SERAKAN BANDAR/ SERAKAN GUNA TANAH) VOT 78106 CRITERIA FOR URBAN SPRAWL/ LAND USE EXPANSION (KRITERIA SERAKAN BANDAR/ SERAKAN GUNA TANAH) PROF. DR. AHRIS YAAKUP PROF. MADYA DR. AHMAD NAZRI MUHAMAD LUDIN DR. FOZIAH JOHAR PN. NORDIDNI CHE

More information

LAPORAN KAJIAN BAGI PROJEK PEMBANGUNAN SUMBER AIR BAWAH TANAH DI BATANG PADANG, PERAK DARUL RIDZUAN - SATU PERINGATAN KEPADA MALAYSIA

LAPORAN KAJIAN BAGI PROJEK PEMBANGUNAN SUMBER AIR BAWAH TANAH DI BATANG PADANG, PERAK DARUL RIDZUAN - SATU PERINGATAN KEPADA MALAYSIA LAPORAN KAJIAN BAGI PROJEK PEMBANGUNAN SUMBER AIR BAWAH TANAH DI BATANG PADANG, PERAK DARUL RIDZUAN - SATU PERINGATAN KEPADA MALAYSIA NO RECHARGE, NO DISCHARGE, SIME DARBY WILL BE CHARGED Dilaporkan bersama

More information

Sikap Komuniti Setinggan Tebingan Sungai: Pencemaran Alam Sekitar dan Pengurusannya

Sikap Komuniti Setinggan Tebingan Sungai: Pencemaran Alam Sekitar dan Pengurusannya Jurnal Perspektif Jil. 3 Bil. 1 (1-12) 1 Sikap Komuniti Setinggan Tebingan Sungai: Pencemaran Alam Sekitar dan Pengurusannya (River Bank Squater Community Attitudes: Environmental Pollution and its Management)

More information

DETERMINANT OF UTHM ACADEMIC STAFF S PREFERENCE ON CHOOSING HOSPITALS. MUHAMMAD IZZAT SYAHMI BIN ADZNAM

DETERMINANT OF UTHM ACADEMIC STAFF S PREFERENCE ON CHOOSING HOSPITALS. MUHAMMAD IZZAT SYAHMI BIN ADZNAM DETERMINANT OF UTHM ACADEMIC STAFF S PREFERENCE ON CHOOSING HOSPITALS. MUHAMMAD IZZAT SYAHMI BIN ADZNAM A thesis submitted in fulfillment of the requirement for the award of the Bachelor of Technology

More information

Buletin UNIVERSITI TENAGA NASIONAL 21/2017

Buletin UNIVERSITI TENAGA NASIONAL 21/2017 UNIVERSITI TENAGA NASIONAL 21/2017 UNITEN has been awarded Tier 5 SETARA-2017 rating (Excellent) in the 'Mature University Category at the Majlis Penarafan Universiti dan Kolej Universiti (SETARA) 2017.

More information

CADASTRE SURVEY PRACTICE (SGHU 4323)

CADASTRE SURVEY PRACTICE (SGHU 4323) CADASTRE SURVEY PRACTICE (SGHU 4323) WEEK 12-DISPOSAL OF UNDERGROUND LAND (STRATUM) SR DR. TAN LIAT CHOON 07-5530844 016-4975551 1 OUTLINE Interpretation Alienation of Underground Land Granting of Right

More information

IMPAK AKTIVITI PEMBANGUNAN TERHADAP TREND KEKERAPAN DAN MAGNITUD BANJIR DI LEMBANGAN SUNGAI MENGGATAL, KOTA KINABALU, SABAH

IMPAK AKTIVITI PEMBANGUNAN TERHADAP TREND KEKERAPAN DAN MAGNITUD BANJIR DI LEMBANGAN SUNGAI MENGGATAL, KOTA KINABALU, SABAH IMPAK AKTIVITI PEMBANGUNAN TERHADAP TREND KEKERAPAN DAN MAGNITUD BANJIR DI LEMBANGAN SUNGAI MENGGATAL, KOTA KINABALU, SABAH Abstrak Adi Jafar, Mohammad Tahir Mapa & Nordin Sakke Fakulti Kemanusiaan, Seni

More information

KEMPEN 5X UNIRINGGIT FOR YOUR SPEND KAD PRVI MILES DAN PREFERRED PLATINUM UOBM TERMA DAN SYARAT

KEMPEN 5X UNIRINGGIT FOR YOUR SPEND KAD PRVI MILES DAN PREFERRED PLATINUM UOBM TERMA DAN SYARAT KEMPEN 5X UNIRINGGIT FOR YOUR SPEND KAD PRVI MILES DAN PREFERRED PLATINUM UOBM TERMA DAN SYARAT Kad PRVI Miles dan Preferred Platinum UOBM ( Kad ) 1. Kempen 5X for Your Spend Kad PRVI Miles Miles & Preferred

More information

KOMUNITI FAUNA lkan DI SUNGAI KESIT, BATANG LEMANAK, ENGKUJLI, SARAWAK

KOMUNITI FAUNA lkan DI SUNGAI KESIT, BATANG LEMANAK, ENGKUJLI, SARAWAK KOMUNITI FAUNA lkan DI SUNGAI KESIT, BATANG LEMANAK, ENGKUJLI, SARAWAK Juillif Bin Sipin QL S8ljana Muda Sains dengan Kepujian 624 (Bains dan Pengurusan Swnber Akuatik) J91 2005 2005 UNlVERSlTl MALAYSIA

More information

CADASTRE SURVEY PRACTICE (SGHU 4323)

CADASTRE SURVEY PRACTICE (SGHU 4323) CADASTRE SURVEY PRACTICE (SGHU 4323) WEEK 12-DISPOSAL OF UNDERGROUND LAND (STRATUM) SR DR. TAN LIAT CHOON 07-5530844 016-4975551 1 OUTLINE Interpretation Alienation of Underground Land Granting of Right

More information

SISTEM SOKONGAN PERANCANGAN (PSS): ANALISIS APLIKASI BAGI SEKTOR-SEKTOR TERPILIH

SISTEM SOKONGAN PERANCANGAN (PSS): ANALISIS APLIKASI BAGI SEKTOR-SEKTOR TERPILIH Jurnal Teknologi, 40(B) Jun. 2004: 41 66 Universiti Teknologi Malaysia SISTEM SOKONGAN PERANCANGAN (SSP) 41 SISTEM SOKONGAN PERANCANGAN (PSS): ANALISIS APLIKASI BAGI SEKTOR-SEKTOR TERPILIH TARMIJI MASRON

More information

THE ASSESSMENT OF BUILDING DEFECTS MAINTENANCE IN HOSPITAL BUILDING NORDIYANA BINTI AB.LLAH

THE ASSESSMENT OF BUILDING DEFECTS MAINTENANCE IN HOSPITAL BUILDING NORDIYANA BINTI AB.LLAH THE ASSESSMENT OF BUILDING DEFECTS MAINTENANCE IN HOSPITAL BUILDING NORDIYANA BINTI AB.LLAH A thesis submitted in fulfillment of the requirements for the award of the degree of Bachelor of Civil Engineering

More information

IMPLIKASI PERUBAHAN PEMBANGUNAN BANDAR TERHADAP KESELAMATAN AWAM : KAJIAN KES DI BANDAR MUADZAM SHAH, PAHANG

IMPLIKASI PERUBAHAN PEMBANGUNAN BANDAR TERHADAP KESELAMATAN AWAM : KAJIAN KES DI BANDAR MUADZAM SHAH, PAHANG IMPLIKASI PERUBAHAN PEMBANGUNAN BANDAR TERHADAP KESELAMATAN AWAM : KAJIAN KES DI BANDAR MUADZAM SHAH, PAHANG (The Implications Of Changes In The Urban Development To Public Safety: A Case Study In The

More information

Malaysian Journal of Social Sciences and Humanities, Volume 3, Issue 4, (page ), 2018

Malaysian Journal of Social Sciences and Humanities, Volume 3, Issue 4, (page ), 2018 93 Malaysian Journal of Social Sciences and Humanities (MJ SSH) Volume 3, Issue 4, August 2018 eissn : 25048562 Journal home page: Tanah Rizab Melayu di Ambang Kepupusan? Mohamed Khairi Termizi 1, Mazlan

More information

UNIVERSITI TEKNIKAL MALAYSIA MELAKA

UNIVERSITI TEKNIKAL MALAYSIA MELAKA UNIVERSITI TEKNIKAL MALAYSIA MELAKA A STUDY OF SAFETY AND HEALTH AWARENESS AND NOISE ASSESSMENT AT STAMPING DIE COMPANY This report submitted in accordance with requirement of the Universiti Teknikal Malaysia

More information

Pola dan Proses Pemilikan Tanah oleh Orang-orang Pulau di Kawasan Darat Mersing: Kajian Kes di Kampung Sri Bahagia

Pola dan Proses Pemilikan Tanah oleh Orang-orang Pulau di Kawasan Darat Mersing: Kajian Kes di Kampung Sri Bahagia Pola dan Proses Pemilikan Tanah oleh Orang-orang Pulau di Kawasan Darat Mersing: Kajian Kes di Kampung Sri Bahagia Azima Abdul Manaf, Suhana Saad, Mohd Shamsudin & Hamzah Jusoh Pusat Pengajian Sosial,

More information